Η γη των Φαρσάλων είναι εύφορη, ιδανική για τη γεωργία και ιδιαίτερα για την καλλιέργεια οσπρίων όπως η φάβα, οι φακές και τα ρεβίθια. Το μικροκλίμα συνδυάζει μεσογειακά κλιματολογικά χαρακτηριστικά με έντονες ηπειρωτικές επιρροές. Η περιοχή βιώνει σημαντικές διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ χειμώνα και καλοκαιριού, με ψυχρούς χειμώνες και ζεστά, ξηρά καλοκαίρια. Οι βροχοπτώσεις είναι μέτριες, κυρίως συγκεντρωμένες το φθινόπωρο και τον χειμώνα, ενώ η άνοιξη και το καλοκαίρι είναι πιο ξηρές περίοδοι, γεγονός που αυξάνει τις ανησυχίες για την επάρκεια νερού, ιδιαίτερα σε περιόδους καύσωνα. Ειδικότερα φέτος, με τον καύσωνα να πλήττει την περιοχή από τις αρχές του καλοκαιριού πιο έντονα από κάθε άλλη χρονιά, ο υδροφόρος ορίζοντας έχει υποχωρήσει σημαντικά με αποτέλεσμα οι αποδόσεις των καλλιεργειών να μειώνονται δραματικά.
Ποια όσπρια παράγονται στα Φάρσαλα
Η περιοχή των Φαρσάλων διακρίνεται για την υψηλή παραγωγή οσπρίων, με τη φάβα (λαθούρι) να αντιπροσωπεύει το 53% της συνολικής εγχώριας παραγωγής. Παράλληλα, οι «διάσημες» φακές Φαρσάλων με ποικιλίες όπως Σάμος, κόκκινη, μαύρη τύπου Beluga, καλλιεργούνται σε ποσοστό 36%, τα ρεβίθια των ποικιλιών macarena και Αμοργός καλλιεργούνται σε ποσοστό 35% και τα φασόλια όπως μαυρομάτικα, βανίλιες και άλλα, σε ποσοστό 12%.
Το 53% της Ελληνικής φάβας καλλιεργείται στα Φάρσαλα
Παρ’ ότι η «Φάβα Σαντορίνης» (Lathyrus clymenum L.) έχει αναγνωριστεί ως Προϊόν Προστατευόμενης Προέλευσης ΠΟΠ, η «Φάβα Φενεού» (Lathyrus sativus L.) έχει αναγνωριστεί ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης ΠΓΕ, όπως και «το φάβα της Αμοργού» (Pisum sativum), η μεγαλύτερη ποσότητα φάβας (λαθούρι) καλλιεργείται στην ευρύτερη περιοχή των Φαρσάλων. Το φάβα της Αμοργού δεν είναι τυπογραφικό λάθος, έτσι λέγεται στην τοπική διάλεκτο και έτσι έχει αναγνωριστεί ως ΠΓΕ.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι ανήσυχοι παραγωγοί των Φαρσάλων πειραματίζονται με την αναβίωση καλλιεργειών όπως είναι το σουσάμι και το κεχρί, ενώ δοκιμάζουν νέες όπως είναι η κινόα.
Η αναβίωση της ποικιλίας ρεβιθιών «Αμοργός» στα Φάρσαλα
Στο Ευύδριο Φαρσάλων, όπου εδρεύει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός «Ο Ενιπέας», τα μέλη και η ομάδα παραγωγών οσπρίων, καλλιεργούν, μεταξύ άλλων, φακές, φασόλια και ρεβίθια. Πρόσφατα, η Περιφέρεια Θεσσαλίας ενέκρινε τον φάκελο για την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη ΠΓΕ «Ρεβίθια Αμοργός Φαρσάλων», προχωρώντας στο επόμενο στάδιο. Η συγκεκριμένη ποικιλία ρεβιθιών είναι μεσόσπερμη, έχει γερή φλούδα και τραγανή ψίχα, είναι αρκετά βραστερή χωρίς να χυλώνει, και είναι ιδανική για ρεβιθάδα στη γάστρα και για σαλάτες οσπρίων. Αξίζει να σημειωθεί ότι, λόγω των χαμηλών απαιτήσεων σε φυτοπροστασία έχει χαμηλότερη τιμή στο ράφι.
Ο Νίκος Γούσιος, αγρότης και μέλος της ομάδας, εξηγεί ότι τα τελευταία 3-4 χρόνια έχουν εγκαταλείψει την καλλιέργεια άλλων ποικιλιών ρεβιθιού, προτιμώντας την ποικιλία «Αμοργός» λόγω της ανθεκτικότητάς της στο κλίμα και της φιλικότητάς της στο περιβάλλον. Παρότι η απόδοση είναι μικρότερη, απαιτεί λιγότερους ψεκασμούς. Η γεωπόνος Χαρούλα Καρατοσίδου αναφέρει πως η περσινή παραγωγή ήταν μέτρια λόγω βροχοπτώσεων, με 40 τόνους ρεβίθι, ενώ φέτος αναμένουν 60 τόνους. Παράλληλα, οι καλλιέργειες φακής και φασολιών αναμένεται να αυξήσουν την παραγωγή τους από τους περσινούς 25 και 10 τόνους αντίστοιχα, σε 25 τόνους φέτος.
Φωτογραφίες: Αργύρης Βαλασιάδης
