Καβουρδισμένο ή αλεσμένο, το φουντούκι είναι ένας από τους σημαντικότερους ξηρούς καρπούς στη βιομηχανία της σοκολάτας, της ζαχαροπλαστικής και του παγωτού, ενώ επεκτείνεται και στα σφολιατοειδή λόγω της πραλίνας. Γνωρίζετε ότι η καλλιέργειά της είναι γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων στην Ελλάδα, ενώ σήμερα, η παραγωγή καλύπτει μόνο το 40% της εγχώριας ζήτησης;
Ακαταμάχητη γεύση, υψηλή θρέψη
Ο συνδυασμός του με το κακάο δημιουργεί μια ακαταμάχητη γεύση που συγκινεί ακόμα και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους. Αποδεδειγμένα άλλωστε είναι ελάχιστοι αυτοί που μπορούν να αντισταθούν σε μια κουταλιά βελούδινης πραλίνας φουντουκιού. Ωστόσο, η δημοτικότητά του οφείλεται στη χαρακτηριστική νοστιμιά και όχι στην υψηλή θρεπτική του αξία, ενώ θα έπρεπε. Τα φουντούκια είναι πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά, βιταμίνες Ε και Β, μέταλλα και αντιοξειδωτικά, χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε πολυφαινόλες.
Φουντούκια από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα
Η ύπαρξη της φουντουκιάς στην Ελλάδα από τα αρχαία χρόνια τεκμηριώνεται από τον Θεόφραστο στο έργο του «Περί φυτών Ιστορία» (ΙΙΙ, 15, 1-2). Στο τρίτο κεφάλαιο, αναφέρει την καλλιέργεια της φουντουκιάς μαζί με το λεπτοκάρυο στο κλασικό Αιγαίο. Με αυτό το ιστορικό δεδομένο, η δημοσιογραφική ομάδα του Cantina ταξίδεψε στην Αγιά της Λάρισα όπου ανακάλυψε έναν υπεραιωνόβιο φουντουκεώνα. Εκεί, η 5η γενιά της οικογένειας Πέτρου, με την επιχείρηση Petrou Nuts, συνεχίζει την παράδοση αναβαθμίζοντας συνεχώς την καλλιέργεια αυτού του πολύτιμου καρπού.
Στην Αγιά η 5η γενιά φουντουκοπαραγωγών διαφυλάσσει την παράδοση
Αρχές Ιουνίου, εν μέσω πρωτοφανούς καύσωνα, βρήκαμε μία ανάσα δροσιάς στη σκιά του Κισσάβου και είδαμε τις φουντουκιές στη φάση που αναπτυσσόταν ο καρπός τους εσωτερικά. «Η φουντουκιά στην Ελλάδα είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Είναι αιωνόβιο καρποφόρο δέντρο, σε μορφή θάμνου ή σε μορφή δέντρου. Αυτά που βλέπετε εδώ είναι σε μορφή θάμνου», μας εξηγεί ο κ. Πέτρου ενώ περπατάμε ανάμεσα στις υπεραιωνόβιες φουντουκιές. Μας ανέφερε τα είδη φουντουκιάς, όπως η άγρια (φουντουκιά του Βυζαντίου) και η ήμερη, με τις ποικιλίες Έξτρα Γιαγλί (extra Giagli), η ποικιλία Παλλάζ (Pallaz) και η ποικιλία Nergeta. Υπάρχουν και άλλες ποικιλίες, όπως για παράδειγμα η αμερικάνικη Ennis, την οποία όμως δεν καλλιεργούν στα κτήματά τους.
«Η φουντουκιά ευδοκιμεί σε περιοχές που το κλίμα τους είναι ψυχρό και δροσερό χωρίς ακραία υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι και χωρίς ακραίες χαμηλές θερμοκρασίες τον χειμώνα. Εδώ που βρισκόμαστε, σε σχέση με την υπόλοιπη Αγιά, με βάση την αλλαγή του κλίματος, είμαστε σε καλύτερη μοίρα. Επειδή είμαστε ημιορεινά, προστατευόμαστε από αυτά τα ακραία φαινόμενα και έχουμε μεγαλύτερη βροχόπτωση κατά τη διάρκεια του έτους»
Προκλήσεις στην καλλιέργεια φουντουκιού
«Η καλλιέργεια της φουντουκιάς ξεκίνησε να μειώνεται στο τέλος της δεκαετίας του ’80 και ήταν δύο οι λόγοι. Ο ένας λόγος ήταν η αντικατάσταση της φουντουκιάς με άλλες καλλιέργειες όπως τα μήλα και τα αχλάδια που ήταν λίγο της μοδός» εξηγεί ο κ. Ιωάννης Πέτρου και συνεχίζει: «Ο άλλος λόγος είναι η δυσκολία της συγκομιδής, γιατί πρέπει να μαζευτούν με το χέρι. Πλέον υπάρχουν μηχανήματα που τα τινάζουν και στη συνέχεια τα ρουφάνε από κάτω όπως η σκούπα, όμως τα δικά μας εδάφη δεν είναι κατάλληλα για αυτόν τον τρόπο της συγκομιδής, γιατί μαζεύουν πέτρες και χώματα. Εμείς λοιπόν, προνοήσαμε έναν άλλο τρόπο και κάθε τέλος Ιουλίου απλώνουμε δίχτυα στο έδαφος. Τα φουντούκια δεν πέφτουν εύκολα από το δέντρο όπως τα αμύγδαλα, πρέπει να περιμένουμε. Από τις 20 Αυγούστου και μετά θα αρχίσουν οι καρποί να πέφτουν, τα αφήνουμε λίγο και μετά τα τινάζουμε και πέφτουν όλα στα δίχτυα. Εν συνεχεία, τα μεταφέρουμε στο εργοστάσιο, τα καθαρίζουμε και τα στεγνώνουμε. Όταν στεγνώσει το κέλυφος προχωράμε στην αποφλοίωση.
info
www.petrounuts.gr
Φωτογραφίες: Αργύρης Βαλασιάδης
Το κείμενο αποτελεί μέρος του μεγάλου θέματος για τον Θεσσαλικό Κάμπο που δημοσιεύθηκε στο 3ο τεύχος του περιοδικού CANTINA.
Διαβάστε ακόμη:
Τα διάσημα όσπρια του Θεσσαλικού κάμπου που αξίζει να δοκιμάσεις
Θεσσαλία, η ιστορία του κάμπου που τρέφει ολόκληρη την Ελλάδα
Θεσσαλία: οι παραγωγοί πίσω από τα εκλεκτά προϊόντα του κάμπου
Κάρλα, η λίμνη που ’θελε να ’ναι θάλασσα
