Με τον διεθνή διαγωνισμό ελαιολάδου Athena να βρίσκεται αισίως στην τρίτη του χρονιά, αποκτώντας κάθε χρόνο ακόμη μεγαλύτερη δυναμική, «κλέψαμε» λίγο από τον χρόνο της Διευθύντριας του διαγωνισμού, Μαρίας Κατσούλη, για να μας πει πώς αποφάσισαν να προχωρήσουν σε μία τόσο φιλόδοξη διοργάνωση.
Δεν ήταν και πολύ δύσκολο βέβαια να την πείσουμε, αφού η Μαρία Κατσούλη έχει τέτοια αγάπη για τον Athena International Olive Oil Competition, ώστε θα μπορούσε να μιλάει ώρες γι αυτόν, εξηγώντας πόσο έλειπε από τη χώρα μας ένας διεθνής διαγωνισμός ελαιολάδου και πόσο υπερήφανη είναι που σε τόσο σύντομο διάστημα έχουν καταφέρει να καθιερωθούν στους κορυφαίους του είδους, συγκεντρώνοντας συμμετοχές σχεδόν από κάθε γωνιά της γης που παράγεται ελαιόλαδο.
Ελαιόλαδο, το ελληνικό πολιτισμικό αγαθό
Η Ελλάδα, που πρώτη ανέδειξε την ελιά και το ελαιόλαδο σε πολιτισμικό αγαθό, αποτελεί σήμερα μια από τις μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγικές δυνάμεις στον κόσμο, ενώ τα ελληνικά εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα συγκαταλέγονται μεταξύ των κορυφαίων. Γνωρίζοντας αυτά λοιπόν, η Μαρία Κατσούλη, που τα τελευταία σχεδόν 20 χρόνια ασχολείται εντατικά με το ελαιόλαδο -είναι διαπιστευμένη γευσιγνώστρια ελαιολάδου, παρακολουθεί σεμινάρια, γευσιγνωσίες και λαμβάνει μέρος ως κριτής σε διεθνής διαγωνισμούς-, δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί η Ελλάδα δεν είχε τουλάχιστον ένα διεθνή διαγωνισμό.
«Όταν άρχισα να πηγαίνω στο εξωτερικό ως κριτής και βλέποντας ότι χώρες χωρίς κουλτούρα στο λάδι, άνθρωποι που ενδεχομένως δεν έχουν δει ποτέ στη ζωή τους ελιά, είχαν διαγωνισμούς ενώ εμείς όχι, μου φαινόταν ιδιαίτερα παράξενο», εξομολογείται. Μάλιστα, όπως η ίδια σημειώνει, η διεθνής αγορά ξέρει κυρίως το ιταλικό και το ισπανικό ελαιόλαδο χάρη στους διαγωνισμούς αυτών των χωρών, που ενισχύουν τη φήμη της διοργανώτριας χώρας. «Άρχισα να σκέφτομαι ότι θα ήταν ενδιαφέρον να έχουμε και στην Ελλάδα ένα τέτοιο διαγωνισμό, που θα βοηθούσε πολύ και τη φήμη του ντόπιου ελαιολάδου». Σε συνεργασία με την εταιρεία Vinetum και τον ιδιοκτήτη της και Πρόεδρο του διαγωνισμού Ντίνο Στεργίδη λοιπόν, ξεκίνησαν ήδη από το 2014 να σχεδιάζουν τον Athena, έχοντας ως στόχο τους μία υψηλούς ποιότητας και κύρους διοργάνωση.
Athena International Olive Oil Competition
«Οι συζητήσεις για τον διαγωνισμό ξεκίνησαν το 2014 και τον επόμενο χρόνο ήμασταν σχεδόν έτοιμοι για την πρώτη διοργάνωση. Ωστόσο η εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση της χώρας εκείνη τη χρονιά, που προκαλούσε μία γενικότερη αβεβαιότητα, μας έκανε να αναβάλουμε τον διαγωνισμό για ένα χρόνο». Βέβαια, αυτό δεν ήταν το μόνο εμπόδιο που συνάντησαν στο ξεκίνημα τους.
«Αρχικά, δεν είχαμε βάση δεδομένων παραγωγών, ενώ δεν ήταν εύκολο να πείσουμε τους ξένους παραγωγούς να διαγωνιστούν σε μία χώρα που γι αυτούς δεν είναι αγορά, δεν είναι πιθανόν να εξάγουν τα προϊόντα τους, δηλαδή». Πώς ξεπέρασαν το σκόπελο; Αναδεικνύοντας το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η γενέτειρα της ελιάς, καθώς και η πατρίδα της ευγενούς άμιλλας και του ολυμπιακού ιδεώδους, μία νίκη εδώ λοιπόν θα είχε μεγάλη σημασία γι αυτούς. Οι 69 διεθνής συμμετοχές που κατάφεραν να συγκεντρώσουν την πρώτη κιόλας χρονιά, προφανώς αποδεικνύει ότι τα κατάφεραν.
Ειδικότερα, ο πρώτος διεθνής διαγωνισμός ελαιολάδου στην Ελλάδα οργανώθηκε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2016, συγκεντρώνοντας 256 δείγματα από 10 χώρες (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Τυνησία, Ιορδανία, Αργεντινή, Γαλλία, Πορτογαλία, Ισραήλ και Σλοβενία) και απονεμήθηκαν 35 χάλκινα, 33 αργυρά, 43 χρυσά και 7 μεγάλα χρυσά βραβεία. Στον 2ο διαγωνισμό πάλι, το 2017 στη Μεσσηνία, συμμετείχαν 295 δείγματα από 9 χώρες (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Τυνησία, Γαλλία, Πορτογαλία, Ισραήλ, Σλοβενία και Τουρκία) και απονεμήθηκαν 38 χάλκινα, 55 αργυρά, 65 χρυσά και 17 μεγάλα χρυσά βραβεία. Στη φετινή διοργάνωση δε, στους Δελφούς, αναμένουν περισσότερα από 300 δείγματα από 15 χώρες, ανάμεσα τους από Περού, Βραζιλία και Αυστραλία! «Ο κόπος μας σαφώς δικαιώνεται από τον αυξανόμενο αριθμό συμμετοχών. Βέβαια εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Προσπαθούμε από τώρα να σκεφτούμε τι θα κάνουμε του χρόνου για να μεγαλώσουμε ακόμη περισσότερο τη φήμη του διαγωνισμού», σημειώνει η κυρία Κατσούλη.
Όσο για την επιλογή των τοποθεσιών διεξαγωγής της κάθε διοργάνωσης, δεν γίνεται τυχαία, αλλά με κίνητρο την ανάδειξη των ελληνικών ελαιοπαραγωγικών περιοχών, την προβολή της ιστορίας, του πολιτισμού και των τοπίων τους. Φέτος, για παράδειγμα, οι επισκέπτες από το εξωτερικό θα γνωρίσουν το δελφικό τοπίο, θα ζήσουν μοναδικές εμπειρίες και φεύγοντας, θα γίνουν πρεσβευτές και της συγκεκριμένης περιοχής, προσελκύοντας -γιατί όχι- περισσότερους τουρίστες από τις χώρες τους.
Κριτές διεθνούς κύρους
Μεγάλο ατού του Athena και η 20μελής κριτική επιτροπή, που αποτελείται από κριτές διεθνούς εμβέλειας από 12 χώρες. «Η διοργάνωση μας είναι καλή αρχικά γιατί οι κριτές που φέρνουμε είναι δυνατά ονόματα στη γευσιγνωσία ελαιολάδου. Φέρνουμε τους καλύτερους και το εννοώ. Υπάρχουν άνθρωποι ανάμεσα τους που προκαλούν δέος». Όσο στο γιατί επιλέγουν να έχουν πολυμελή ομάδα κριτών, η κυρία Κατσούλη τονίζει ότι με βάση και τη δική της εμπειρία ως κριτής σε διαγωνισμούς, έτσι αποφεύγεται η αισθητηριακή κόπωση των κριτών, άρα αυξάνεται η αντικειμενικότητα τους. «Έχουμε 4 επιτροπές των 5 ατόμων, οι οποίοι δοκιμάζουν συγκεκριμένο αριθμό ελαιολάδων την ημέρα και βγαίνει ο μέσος όρος της βαθμολογίας. Αν για παράδειγμα του χρόνου ξεπεράσουμε τα 360 δείγματα, θα δημιουργήσουμε 5 επιτροπές».
Οι Έλληνες παραγωγοί δίνουν δυναμικό παρόν
Η αλήθεια είναι ότι η πρώτη χρονιά δεν υπήρξε ιδιαίτερα ευνοϊκή για τους Έλληνες παραγωγούς, καθώς δεν κατάφεραν να κερδίσουν βραβεία. Η περυσινή χρονιά υπήρξε καλύτερη, με την κυρία Κατσούλη να είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη για τη φετινή, τρίτη διοργάνωση, καθώς όπως αναφέρει, ποιοτικά η χρονιά είναι καλύτερη για τον ελληνικό ελαιόλαδο, ενώ χρόνο με το χρόνο οι Έλληνες παραγωγοί γίνονται πιο ανταγωνιστικοί, δοκιμάζουν περισσότερο συνειδητά το προϊόν τους. Σημαντική σε αυτό το σημείο φαίνεται ότι είναι και η τελετή απονομής που ακολουθεί κάθε χρονιά τον διαγωνισμό και στην οποία όσοι θέλουν να γνωρίσουν τον ανταγωνισμό και να βελτιωθούν, έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν εξαιρετικά ελαιόλαδα από όλο τον κόσμο. «Με ενδιαφέρει το ελληνικό ελαιόλαδο να πάει μπροστά».
Παράλληλα, είναι βέβαιη ότι ο Athena δίνει βήμα στους Έλληνες παραγωγούς για να βγουν στο εξωτερικό και να τοποθετηθούν σε πολύ καλά εστιατόρια. Γι αυτό και ένας από τους στόχους τους είναι να πείσουν ακόμη περισσότερους Έλληνες να συμμετάσχουν. «Όσο πιο πολύ δυναμώνει η φήμη του Athena στη διεθνή αγορά, τόσο δυναμώνει και η φήμη του ελληνικού ελαιολάδου στο εξωτερικό».
Τα σχέδια τους για το μέλλον…
«Έχουμε ένα στόχο: να γίνει ο Athena ο καλύτερος διεθνής διαγωνισμός ελαιολάδου. Αυτή τη στιγμή είμαστε ήδη ανάμεσα στους κορυφαίους. Συγκεντρώνοντας πάρα πολλά δείγματα κάθε χρόνο, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του κόσμου, εξασφαλίζοντας την παρουσία δυνατών κριτών και έχοντας υψηλής ποιότητας οργάνωση, θα φτάσουμε στην κορυφή».
Φωτογραφίες: William Faithfull & αρχείο Athena International Olive Oil Competition
