Θα έχετε παρατηρήσει ότι τα τελευταία χρόνια, τα ψυγεία και τα ράφια των σουπερμάρκετ έχουν γεμίσει με μία νέα κατηγορία προϊόντων που κερδίζει συνεχώς έδαφος. Πρόκειται για τα φυτικά ροφήματα, γνωστά και ως εναλλακτικά «γάλατα» ή υποκατάστατα γάλακτος ή μη ζωικά γάλατα. Η συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση έχει φέρει στο προσκήνιο νέες λύσεις και οι καταναλωτές έχουν πλέον στη διάθεσή τους μια πληθώρα επιλογών, από ροφήματα αμυγδάλου και βρόμης μέχρι σόγιας, ρυζιού και καρύδας.
Αυτή η αυξανόμενη δημοτικότητα των φυτικών ροφημάτων συνδέεται άμεσα με τη στροφή προς μια πιο υγιεινή διατροφή, αλλά και με την επιθυμία των καταναλωτών να μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Οι εναλλακτικές επιλογές δεν περιέχουν λακτόζη, γεγονός που τις καθιστά ιδανικές για άτομα με δυσανεξία και είναι κατάλληλες για τους vegan και όσους ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή.
Οι παραδοσιακές βιομηχανίες γαλακτοκομικών, έχουν επενδύσει σημαντικά στην έρευνα και ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων που ικανοποιούν τις γευστικές και διατροφικές ανάγκες των καταναλωτών. Πλέον, στα σουπερμάρκετ μπορούμε να βρούμε ροφήματα εμπλουτισμένα με πρωτεΐνες, ροφήματα με χαμηλές θερμίδες που δεν περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη, ακόμα και με κρεμώδη υφή για την προσθήκη τον καφέ.
Τελικά είναι γάλα ή δεν είναι;
Η χρήση του όρου «γάλα», είναι ευρέως διαδεδομένη και προκαλεί μεγάλη σύγχυση. Στα αγγλικά ο όρος «milk» είναι επίσης διαδεδομένος και συχνά γίνεται κατάχρηση που οδηγεί σε παραπλάνηση των καταναλωτών. Ωστόσο, σε πολλές χώρες, η νομοθεσία είναι αρκετά αυστηρή σχετικά με τη χρήση του όρου «γάλα».
Σύμφωνα με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο όρος «γάλα» επιτρέπεται να χρησιμοποιείται μόνο για το προϊόν που προέρχεται από θηλαστικά ζώα, όπως το αγελαδινό, το πρόβειο ή το κατσικίσιο. Στις ΗΠΑ, ο Οργανισμός Τροφίμων και Ποτών (FDA) έχει επίσης εξετάσει το αν θα πρέπει να επιτρέπεται ή όχι. Παρόλα αυτά, υπάρχουν εξαιρέσεις για ορισμένα παραδοσιακά προϊόντα όπως είναι η περίπτωση για το γάλα καρύδας (coconut milk).
Επίσης, σύμφωνα με τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, «γάλα» είναι τo απαλλαγμένo από πρωτόγαλα πρoϊόν τoυ ολοσχερούς, xωρίς διακoπή αρμέγματoς υγειoύς γαλακτoφόρoυ ζώoυ, πoυ ζει και τρέφεται υπό υγιεινoύς όρoυς και πoυ δεν βρίσκεται σε κατάσταση υπερκόπωσης. Mε τoν όρo «γάλα» απλά, xωρίς να συνoδεύεται από κάπoιo επίθετo, νoείται απoκλειστικά και μόνo τo γάλα τo oπoίo πρoέρxεται από αγελάδα, είναι νωπό και πλήρες, δεν έxει υπoστεί αφυδάτωση ή συμπύκνωση και δεν περιέxει άλλες, πρόσθετες ύλες.
Στη συσκευασία τoυ γάλακτoς πoυ διατίθεται στην κατανάλωση πρέπει απαραίτητα να αναγράφoνται, ως αναπόσπαστα τμήματα της oνoμασίας τoυ, ενδείξεις πoυ να δηλώνoυν σαφώς oπoιαδήπoτε διαφoρά τoυ από τα xαρακτηριστικά τoυ πρoϊόντoς πoυ δηλώνεται απλά σαν «γάλα». Εφόσον δεν προέρχεται από αγελάδα πρέπει να αναγράφεται συγκεκριμένα ένας από τoυς όρoυς «Κατσίκας», «Πρoβάτoυ», «Boυβάλoυ» ή «Aνάμικτo Πρoβάτoυ – Κατσίκας».
Τι πρέπει να προσέχουν οι καταναλωτές
Κανένα φυτικό ρόφημα δεν είναι ίδιο και γενικά, από προϊόν σε προϊόν παρουσιάζονται μεγάλες διαφορές στη διατροφική τους αξία. Κάποια είναι εμπλουτισμένα σε βιταμίνες όπως D και Β12, σε ασβέστιο και μέταλλα, προκειμένου να προσεγγίσουν την θρεπτική αξία του αγελαδινού γάλακτος. Ωστόσο, η ποικιλία των φυτικών ροφημάτων μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στους καταναλωτές. Παρόλο που τα περισσότερα προϊόντα έχουν χαμηλά ποσοστά κορεσμένων λιπαρών και δεν περιέχουν χοληστερόλη, ορισμένα περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα ή είναι χαμηλά σε πρωτεΐνες, σε σύγκριση πάντα με τα παραδοσιακά αγελαδινά, κατσικίσια, πρόβεια γάλατα.
Το ποσοστό του νερού συχνά ξεπερνάει το 90% της περιεκτικότητας του τελικού προϊόντος, ενώ το ποσοστό του καρπού είναι αρκετά χαμηλό. Επιπλέον, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή από τους καταναλωτές που έχουν αλλεργίες στους καρπούς όπως το αμύγδαλο, τη σόγια κτλ.
Πάμε σουπερμάρκετ, στα ψυγεία και στον διάδρομο με τα φυτικά ροφήματα
1. Ρόφημα βρόμης με μήλο και κανέλα
Η ΔΕΛΤΑ μπαίνει δυναμικά στην ανάπτυξη φυτικών ροφημάτων από καρπούς, δημητριακά, φρούτα και αρωματικά και προτείνει ευφάνταστους γευστικούς συνδυασμούς όπως είναι αυτή η περίπτωση με το μήλο και την κανέλα. Στα συστατικά περιέχει νερό, βρόμη σε ποσοστό 8%, μήλο 4% από συμπυκνωμένο χυμό, φυτικές ίνες καλαμποκιού, κραμβέλαιο, ρυθμιστή οξύτητας: φωσφορικό κάλιο, ασβέστιο, θαλασσινό αλάτι, φυσικό άρωμα, αφέψημα στέβιας, κανέλα 0,05%, σταθεροποιητή: κόμμι τζελάν και βιταμίνες: Β12, D, Ε.
2. Ρόφημα σόγιας με γεύση βανίλια
H ALPRO προτείνει ρόφημα σόγιας με προσθήκη ασβεστίου, βιταμινών και υψηλή περιεκτικότητα σε φυτική πρωτεΐνη, με γεύση βανίλια. Περιέχει: βάση σόγιας 94,3% (νερό, αποφλοιωμένοι καρποί ΣΟΓΙΑΣ 13,1%), ζάχαρη, ρυθμιστές οξύτητας: φωσφορικά άλατα του καλίου, ανθρακικό ασβέστιο, αρωματικές ύλες, θαλασσινό αλάτι, σταθεροποιητή: κόμμι τζελάν καθώς και βιταμίνες B2, B12, D2.
3. Ρόφημα από Φιστίκια
Το «Καρπός Φιστίκι» που προτείνει η ΟΛΥΜΠΟΣ είναι ένα ρόφημα που παράγεται αποκλειστικά από ελληνικά κελυφωτά φιστίκια και δεν περιέχει πρόσθετη ζάχαρη ή άλλες γλυκαντικές ουσίες. Στα συστατικά περιέχει: νερό, φιστίκια σε ποσοστό 3%, εδώδιμες ίνες, τριφωσφορικό ασβέστιο, θαλασσινό αλάτι, σταθεροποιητές: κόμμι χαρουπιού kai κόμμι τζελάν, γαλακτωματοποιητής: λεκιθίνη ηλιέλαιου, βιταμίνες: Β2, Β12, D2, E, και αρωματικές ύλες.
4. Ρόφημα με Καρύδια
Η εταιρεία VALSOIA με έδρα στην Μπολόνια της Ιταλίας, εξειδικεύεται στην παραγωγή plant-based προϊόντων όπως είναι αυτή περίπτωση με το ρόφημα από καρύδια. Στα συστατικά περιέχει: νερό, ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο, πάστα καρυδιού σε ποσοστό 2%, φωσφορικό ασβέστιο, σταθεροποιητές: κόμμι χαρουπιών και κόμμι τζελάν, αλάτι, γαλακτωματοποιητής: μόνο και διγλυκερίδια λιπαρών οξέων, αρωματική ύλη και βιταμίνες: ριβοφλαβίνη, B12 και D2.
5. Ρόφημα από ρύζι
Τα προϊόντα EYBIO παρασκευάζονται στην Ιταλία και διατίθενται στην αγορά από την εταιρεία «Βιοκαρπός». Αυτό το ρόφημα από ρύζι είναι προϊόν βιολογικής γεωργίας και περιέχει: νερό, ρύζι σε ποσοστό 14%, ηλιέλαιο και θαλασσινό αλάτι.
6. Ρόφημα από Σόγια
Τα προϊόντα με το brand «Nature Promise» εισάγονται στην Ελλάδα από την γειτονική μας χώρα, την Ιταλία. Πρόκειται για ρόφημα που παρασκευάζεται με βιολογικής γεωργίας καρπούς σόγιας η περιεκτικότητα της οποίας φτάνει το 8%, στο οποίο προστίθεται νερό και αλάτι. Δεν περιέχει γλουτένη, ζάχαρη και άλλα πρόσθετα συστατικά.
7. Ρόφημα αμυγδάλου
To ρόφημα Fytro παράγεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχει θέσει η βιομηχανία Γιώτης. Στα συστατικά περιέχει: νερό, ζάχαρη, αμύγδαλα σε ποσοστό 2%, ανθρακικό ασβέστιο, σταθεροποιητές: κόμμι γκουάρ και κόμμι τζελάν, αλάτι, γαλακτωματοποιητή: λεκιθίνη, Βιταμίνες: Ε, Β2, Β12 και D.
8. Ρόφημα Βρόμης Barista
Το ρόφημα βρόμης OATLY είναι κατάλληλο για να δημιουργήσει αφρό χωρίς γάλα, αλλά με πρόσθετες βιταμίνες και μέταλλα. Παρασκευάζεται στη Σουηδία και στα συστατικά περιέχει: νερό, βρόμη σε ποσοστό 10%, κραμβέλαιο, ρυθμιστή οξύτητας: φωσφορικό κάλιο, μέταλλα: ανθρακικό ασβέστιο, ιωδιούχο κάλιο, αλάτι, βιταμίνες: D2, ριβοφλαβίνη, Β12.
9. Ρόφημα Φουντουκιού
Το ρόφημα φουντουκιού Ecomill είναι προϊόν βιολογικής γεωργίας, έχει πλούσια γεύση φουντουκιού και είναι άγλυκο καθώς δεν περιέχει ζάχαρη. Παρασκευάζεται στη Δανία και εισάγεται από την εταιρεία Βιουγεία. Στα συστατικά αναφέρει: νερό, φουντούκι σε ποσοστό 5,5%, άμυλο ταπιόκας, παχυντικό (πηκτικό): κόμμι χαρουπιών, θαλασσινό αλάτι και φυσική γεύση φουντούκι βιολογικής καλλιέργειας.
10. Νουνού Βρώμη
Το ρόφημα βρόμης που προτείνει η Nounou αποτελεί πλούσια πηγή πρωτεϊνών και βιταμινών, ενώ είναι απαλλαγμένο από την πρόσθετη ζάχαρη. Στα συστατικά περιέχει: νερό, βρόμη σε ποσοστό 10%, πρωτεΐνη μπιζελιού, ηλιέλαιο, άλατα ασβεστίου ορθοφωσφορικού οξέος, θαλασσινό αλάτι, ρυθμιστή οξύτητας: φωσφορικό κάλλιο, σταθεροποιητής: κόμμι τζελάν, φυσικές αρωματικές ύλες, βιταμίνες: Β2, B12 και D.
