Η καλντέρα είναι μια εικόνα δέους. Αν την αντικρίσεις μια φορά, μετά δεν την ξεχνάς ποτέ στη ζωή σου. Το Ηφαίστειο είναι η μοίρα της Σαντορίνης, είναι η Σαντορίνη. Αυτό διαμόρφωσε τη μορφολογία του εδάφους, τη χρωματική παλέτα και το μικροκλίμα της. Έδειξε στους κατοίκους της πώς να χτίσουν τα σπίτια και τα χωριά τους, πώς να δουλεύουν τη γη και πώς να επιβιώνουν σε ένα ιδιότροπο και δύσκολο τόπο, ασύλληπτης ομορφιάς και μοναδικής χάρης.
Τι να δοκιμάσεις ή να πάρεις μαζί σου
–Φάβα Σαντορίνης: ΠΟΠ προϊόν που καλλιεργείται στο νησί για περισσότερα από 3.600 χρόνια. Ο Γιάννης Νομικός είναι ο άνθρωπος που έχει συνδέσει τη ζωή του με την καλλιέργειά της.
–Ντοματάκι Σαντορίνης: Καρπός μικρός, λίγο μεγαλύτερος από κεράσι, πλούσιος σε σπόρο, με φλούδα σκληρή και χοντρή.
–Άσπρη μελιτζάνα: Γλυκιά και ζουμερή με λίγα σπόρια. Ο σπόρος είχε έρθει στο νησί από την Αίγυπτο, την εποχή που έκαναν εξαγωγές ελαφρόπετρας στο Σουέζ.
-Κατσούνι: Αλλού το λένε αντζούρι ή ξυλάγγουρο.
–Κάππαρη: Κάθε βράχος κι απόκρημνη πλαγιά, κάθε πεζούλα και μια καππαριά στη Σαντορίνη.
–Χλωρό τυρί: Φρέσκο κατσικίσιο τυρί με κρεμώδη υφή και ελαφρώς ξινή γεύση που φτιάχνεται από τους ντόπιους σε μικρή παραγωγή και γίνεται συνήθως μόνο για ιδιωτική χρήση.
–Άνυδρα φιστίκια: Ο Γιάννης Νομικός εκτός από φάβα παράγει και φιστίκια.
–Τα κρασιά της Σαντορίνης: Ο αμπελώνας της Σαντορίνης έχει ηλικία 3.500 χρόνων. Τα αμπέλια έχουν ηλικία από 50 έως 100 χρόνων, ενώ η φυλλοξήρα που είχε προσβάλλει όλο σχεδόν τον ευρωπαϊκό αμπελώνα δεν άγγιξε τη Σαντορίνη λόγω του ηφαιστειογενούς εδάφους της. Τα πολύ ιδιαίτερα κρασιά της Σαντορίνης τούς χάρισαν φήμη που έχει περάσει τα σύνορά μας. Τα οινοποιεία του νησιού με εντατική δουλειά παράγουν δεκάδες ετικέτες κι τις εξάγουν με επιτυχία και στο εξωτερικό. Το Ασύρτικο είναι η πλέον γνωστή λευκή γηγενής ποικιλία. Άλλες λευκές ποικιλίες είναι το Αηδάνι και το Αθήρι. Το Μαυροτράγανο είναι μια ξεχασμένη γηγενής κόκκινη ποικιλία που τα τελευταία χρόνια αναβίωσε και ανεβαίνει συνεχώς. Άλλη γνωστή κόκκινη ποικιλία είναι η Μαντηλαριά. Το γλυκό Vinsanto παράγεται από Ασύρτικο, Αηδάνι και το Αθήρι. Τα σταφύλια πρώτα λιάζονται για 7-10 μέρες και μετά την οινοποίηση το κρασί ωριμάζει για 24 μήνες. Πάντως είναι το πλέον γνωστό κρασί της Σαντορίνης, μετά το Ασύρτικο και το Νυχτέρι, που επίσης παράγεται από Ασύρτικο.
–Μπίρα Σαντορίνης: Oι μπίρες Yellow Donkey, Red Donkey και σε περιορισμένη παραγωγή η Crazy Donkey του Γιάννη Παρασκευόπουλου παρασκευάζονται στο νησί, ενώ η Volcano, εκτός.
Πού θα φας
Το παραμυθένιο σπανακόρυζο του Θοδωρή Παπανικολάου.
Σελήνη: Η Σαντορίνη έχει ένα ηφαίστειο, μια καλντέρα, ένα μυθικό ηλιοβασίλεμα και τη Σελήνη της. Το εστιατόριο πιο ώριμο από ποτέ διανύει την τρίτη δεκαετία της ζωής του, με τον Γιώργο Χατζηγιαννάκη πάντα στο τιμόνι, τον Πάνο Τσίκα στην κουζίνα ως δεξί χέρι του σεφ Αλέξανδρου Τσιοτίνη και την απίθανη Γεωργία Τσάρα στη σάλα. Εδώ το παιχνίδι δεν παίζεται ούτε στη θέα, ούτε στο ντεκόρ, ούτε στην καρέκλα. Στο τραπέζι παίζεται. Το μεσημέρι στο «Selene Meze» θα δοκιμάσετε το μεζέ στην πιο έντεχνη εκδοχή του. Εδώ δια χειρός του έμπειρου σεφ Βασίλη Ζαχαράκη στο τραπέζι φτάνουν πιάτα όπως ντολμαδάκια τόνου, ταρτάρ ψαριού, σουβλάκι με χοιρινό λαιμό κ.ά (Πύργος, Σαντορίνη, τηλ. 22860 22249).
Red Bicycle: Στο πιο όμορφο σημείο της Οίας, η Χαρά Κούρτη έχει φτιάξει ένα εστιατόριο που μοιάζει να βγήκε από παραμύθι. Η ομορφιά της καλντέρας από κει σου πονάει τα μάτια. Η ενέργεια του χώρου σε διαπερνά. Ο πήχης είναι ψηλά, το ίδιο κι η κουζίνα. Μεσογειακή, με έμφαση στα ελληνικά τοπικά προϊόντα. Το μενού επιμελείται ο Γκίκας Ξενάκης και η άψογη εκτέλεση είναι στα χέρια του ιδιαίτερα ταλαντούχου Νίκου Κουτσούκου. (Oία, τηλ. 22860 71918).
Το ψαράκι: Μια πολύ νόστιμη ταβέρνα με θέα θάλασσα και έμφαση στο ψάρι στη Βλυχάδα. Ζευγάρι στη ζωή και στο Ψαράκι, η Αγγελική στο σέρβις κι ο Θανάσης στην κουζίνα κάνουν το τέλειο δίδυμο. (Βλυχάδα, τηλ.: 22860 82783)
Τα Δίχτυα: Μια κλασική επιλογή ψαροφαγίας υψηλών προδιαγραφών. Ο Μιχάλης Τρουλλάκης έχει φτιάξει για το μαγαζί του έναν κατάλογο ιδιαίτερα πλούσιο σε επιλογές. Σημαιοφόρος του μαγαζιού όμως είναι ο ψημένος στη γάστρα ροφός μόνο με θαλασσινό νερό κι ελαιόλαδο. (Παραλία Περίβολος, Αϊ Γιώργης, τηλ.: 22860 82818).
Sea Side beach restaurant: Ο Τάσος Μπαχαρίδης κι η Μαρία Χριστοφίδου έχουν φτιάξει στον Περίβολο το πιο λουσάτο κι εξωτικό εστιατόριο της παραλίας. Ο Τάσος είναι και ο σεφ του Sea Side, αυτής της lounge υπερπαραγωγής, και οι προτάσεις του στον κατάλογο είναι ευφάνταστες, τολμηρές κι ενίοτε εξωτικές. (Παραλία Περίβολου, τηλ.: 22860 82801).
Μεταξύ μας: Το υπόσκαφο που φιλοξενεί την ταβέρνα χτίστηκε το 1935 και ήταν ο καφενές του χωριού. Η θέα από δω προς το Καμάρι και το Αεροδρόμιο προσφέρεται αβίαστα και σε υπερμεγέθεις μερίδες. Πλούσιο και το φαγητό που συνδυάζει αρμονικά τις κρητικές και τις σαντορινιές σπεσιαλιτέ με μικρές δόσεις δημιουργικότητας. (Έξω Γωνιά, τηλ.: 22860 31323).
Η σπηλιά του Νικόλα: Ο Mηνάς Αληφραγκής, εγγονός του Νικόλα είναι η ψυχή και τα μάτια του μαγαζιού, κι έχει κι αμπέλι, βάρκα, χωράφι και πρόβατα, πράγμα που σημαίνει πως εδώ τα περισσότερα που θα φας είναι παραγωγής του. Η μαμά Μαργαρίτα είναι η βασίλισσα του ντοματοκεφτέ, της φάβας με καππαρόφυλλα και κρεμμυδάκι, της μαγικής ψητής μελιτζάνας και όχι μόνο… (Ακρωτήρι, τηλ. 22860 82303-4).
Feredini: Εστιατόριο με έμφαση στην ελληνική κουζίνα και τα τοπικά προϊόντα. Η θέα στην καλντέρα από τις βεράντες του είναι μαγευτική. Για να γνωρίζετε, φερεντίνι λένε στη Σαντορίνη το μαχαίρι που τρυγούν τα σταφύλια. (Οία, τηλ.: 22860 7182)
Σκάλα: Κλασική ταβέρνα με ωραία ευρύχωρη αυλή και μεγάλη ποικιλία από μεζέδες. (Οία, τηλ.: 22860 71825).
Vineyart: Πολυχώρος τέχνης, φαγητού και πολιτισμού. Θα βρεις σίγουρα κάποιο λόγο να τον επισκεφτείς. Για καφέ, πρωινό, μεσημεριανό, για κάποια εκδήλωση, για να ψωνίσεις παραδοσιακά προϊόντα και κρασί, για να κάνεις γιόγκα, να δεις μια έκθεση, μια ταινία κλπ. Κι όπως λένε οι ίδιοι, «Αν ο επισκέπτης της Σαντορίνης δεν περάσει από την Οία, έχει χάσει τη μισή ομορφιά του νησιού. Αν δεν έρθει σε εμάς, δεν έχει κατανοήσει τον πλούτο της Σαντορίνης». (Θέση «Σιδεαράς» Οία, τηλ. 22860 72046, www.vineyart.gr).
Κρινάκι: Μια ταβέρνα σκέτη γλύκα, που έχει πάρει το όνομά της από τα κρινάκια της άμμου, που όμοιά τους έχουν βρεθεί και σε τοιχογραφίες στην ανασκαφή του αρχαίου οικισμού στο Ακρωτήρι. (Φοινικιά, τηλ. 22860 71993).
Η Ρόζα της ομώνυμης ταβέρνας.
Ρόζα: Ταβερνάκι με ελληνική κουζίνα από το 1983 μαγειρεμένη από τα χέρια της χαμογελαστής Ρόζας. Να δοκιμάσετε τους μεζέδες της, τη σαλάτα με τον ξελουριστό μπακαλιάρο, το πιλάφι με τις τσίχλες, το κουνέλι κι όλα τα μαμαδίστικα φαγητά της. (Βούρβουλος, τηλ. 22860 24378).
