Το μπρίο της πορτογαλικής κουλτούρας αντικατοπτρίζεται και στην κουζίνα της χώρας. Πληθωρική, νόστιμη και αρωματική, είναι ένα πλούσιο γευστικό μίγμα όπου γη και θάλασσα συναντώνται με απόλυτη αρμονία. Συγκεντρώσαμε λοιπόν μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά της πιάτα που αποτελούν ενδεικτικό κομμάτι μιας κουζίνας πραγματικά ενδιαφέρουσας.
Caldo verde (κάλντο βέρντε)
Είναι η εθνική σούπα της Πορτογαλίας. Πολύ θρεπτική και όμορφα χυλωμένη, φτιάχνεται με πατάτες, κρεμμύδια, λεπτοκομμένη λαχανίδα και ελάχιστο ελαιόλαδο. Πολλοί προσθέτουν τσορίθο ή παστό χοιρινό μπούτι για να της δώσουν μια καπνιστή νότα. Τη φτιάχνουν πολύ στο βόρειο τμήμα της χώρας ενώ οι παραλλαγές της είναι ελάχιστες με κάποιους να προσθέτουν αντί για κρεμμύδια, σκόρδο ή πράσο ή ακόμα και τα τρία για ακόμα πιο έντονη γεύση, τα οποία σοτάρουν και στη συνέχεια προσθέτουν το ζωμό και τα υπόλοιπα συστατικά.
Frango piri piri (φράνγκο piri piri)
Από τις πιο διάσημες πορτογαλικές σπεσιαλιτέ, το κοτόπουλο πίρι πίρι είναι ένα από τα πιο πληθωρικά σε γεύση πιάτα. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα γευστικό πιάτο στο οποίο χρησιμοποιούν συνήθως μικρά κοτόπουλα και ένα μίγμα μπαχαρικών του οποίου βασικό συστατικό είναι οι καυτερές πιπερίτσες πίρι πίρι, στις οποίες οφείλεται και η εξαιρετικά πικάντικη γεύση του. Παραδοσιακά το κοτόπουλο μαρινάρεται σε ξίδι, ρίγανη και πίρι πίρι και ψήνεται στη σχάρα.
Bacalhau (μπακαλάου- παστός μπακαλιάρος)
Ο μπακαλιάρος στην Πορτογαλία είναι πολλά περισσότερα από τυπική επιλογή για το πορτογαλικό τραπέζι δεδομένου ότι μαγειρεύουν πιάτα με μπακαλιάρο δύο με τρεις φορές την εβδομάδα. Το ψάρι αυτό είναι τόσο αγαπητό που το αποκαλούν και «πιστό φίλο» ενώ πρωταγωνιστεί ακόμα και στο τραπέζι της παραμονής των Χριστουγέννων. Καταναλώνεται με αμέτρητους τρόπους, από ψητός με κρέμα και πατάτες (bacalhau com natas) μέχρι σε δροσερή σαλάτα με ρεβίθια (salada de bacalhau com grão-de-bico) όμως ο παραδοσιακός «bacalhau do Porto» που συνδυάζει το μπακαλιάρο με κοκάρια, ελιές και πατάτες είναι από τις δημοφιλείς εκδοχές μαγειρέματος.
Χοιρινό alentejano (Αλεντεζάνο)
Οι μαύροι χοίροι εκτρέφονται και στις δύο πλευρές των πορτογαλικών συνόρων με τους καλύτερους όμως να προέρχονται από την περιοχή Μοντάδο του Αλεντέχο. Η εκτροφή τους γίνεται σε δάση με βελανιδιές με μέθοδο εκτροφής παρόμοια με αυτή του περίφημου kobe beef και το αποτέλεσμα είναι εφάμιλλο με αυτό της συγκεκριμένης ράτσας μοσχαριού. Πιο συγκεκριμένα, αναπτύσσονται επίπεδα ενδομυικού λίπους με αποτέλεσμα το κρέας να είναι καλύτερης ποιότητας από πλευράς γεύσης αλλά και υφής. Στην Πορτογαλία χρησιμοποιείται σε πιάτα όπως τα rojões (χοιρινό με κάστανα) που αγαπούν πολύ στα βόρεια της χώρας ενώ εξαιρετικά δημοφιλές είναι και το carne de porco a Alentejana, surf n turf πλούσιο γευστικά πιάτο που συνδυάζει το χοιρινό κρέας με αχιβάδες.
Feijoada à transmontana (φεϊζοράντα α τρανσμοντάνα- μαγειρευτά φασόλια)
Είναι μια από τις πιο δημοφιλείς παραδοσιακές συνταγές και το πιο κλασικό στυλ μαγειρέματος φασολιών ενώ αποτελεί τη βάση πολλών ανάλογων βραζιλιάνικων πιάτων. Οι ρίζες του βρίσκονται στη βόρεια Πορτογαλία ενώ συνδυάζει πολλές διαφορετικές κλασικές πορτογαλικές γεύσεις και μπαχαρικά. Η παραδοσιακή feijoada φτιάχνεται με φασόλια, χοιρινό, λουκάνικο, λάχανο, καρότα και κρεμμύδια. Σε παραλιακές περιοχές όμως συναντάται ως feijoada de Buzinas με οστρακοειδή ή feijoada de choco με καλαμάρι.
Pastel de Nata (παστέλ ντε νάτα)
Αυτά τα ταρτάκια με γέμιση κρέμα ζαχαροπλαστικής και όμορφα καραμελωμένη κρούστα είναι από τις αγαπημένες γλυκές συνήθειες των Πορτογάλων. Η ζύμη τους είναι από τραγανή σφολιάτα και η κρέμα τους απαλή ενώ είναι η συνηθέστερη επιλογή που στολίζει τις προθήκες ζαχαροπλαστείων και καφέ της χώρας. Η ιστορία τους ξεκινά πριν το 18ο αιώνα από καθολικούς μοναχούς στο Mosteiro dos Jerónimos στη Λισαβόνα, οι οποίοι προέρχονταν από τη Γαλλία, όπου τέτοιου τύπου γλυκές παρασκευές ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένες.
Polvo à Lagareiro (πόλβο α λαγκαρέιρο)
Η πορτογαλική κουζίνα είναι γνωστή και για τα θαλασσινά της που φτιάχνουν στις πιο απλές και γευστικές εκδοχές. Το χταπόδι είναι μια από τις επιλογές πουν σερβίρουν με αμέτρητους τρόπους ανά περιοχή ενώ το προτιμούν ιδιαίτερα ψητό. Μια από τις προτάσεις που αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα της απλότητας (όσον αφορά τον τρόπο του μαγειρέματος) αλλά το αποτέλεσμα δικαιώνει την επιλογή, είναι το συγκεκριμένο πιάτο όπου το χταπόδι βράζεται ολόκληρο για να γίνει τρυφερό, και στη συνέχεια ψήνεται στο φούρνο με πατάτες, μπόλικο σκόρδο και ελαιόλαδο.
Posta Mirandesa (πόστα μιραντέζα)
Το συγκεκριμένο πιάτο είναι η πορτογαλική απάντηση στο γαλλικό σατομπριάν και την ιταλική μπιστέκα φιορεντίνα. Είναι ένα παχύ, ζουμερό κομμάτι βοδινής μπριζόλας από ζώα που έχουν εκτραφεί στην πορτογαλική περιοχή Τrás-os-Montes, με τροφές αποκλειστικά φυσικές. Το κομμάτι του κρέατος ψήνεται σε δυνατή φωτιά ενώ το μυστικό της μεστής γεύσης του είναι ότι τα βοοειδή της ράτσας Mirandesa εκτρέφονται ελεύθερα. Σερβίρεται με baby πατάτες (βραστές κατά προτίμηση ή ψητές) ενώ το 2011 συγκαταλέχθηκε ανάμεσα στα 70 θαύματα της πορτογαλικής κουζίνας.