Πρόκειται για μια από τις πιο “πολυταξιδεμένες” κουζίνες. Οι γεύσεις του Λιβάνου έχουν φτάσει στα πέρατα της γης με λαούς κάθε γωνιάς αυτού του πλανήτη να έχουν ενσωματώσει ανατολίτικα πιάτα στο καθημερινό τους τραπέζι χωρίς πολλές φορές καν να το συνειδητοποιούν. Αυτό δεν μάς κάνει βέβαια ιδιαίτερη εντύπωση αν αναλογιστεί κανείς πως τα πιάτα εκτός από πεντανόστιμα, τις περισσότερες φορές μπορούν να αποτελέσουν μέρος κάθε διαιτολογίου, χορτοφαγικού και μη. Όπως και η τούρκικη, η λιβανέζικη κουζίνα συνδυάζει την ευρωπαϊκή με τις πρώτες ύλες και τα μπαχαρικά της Ανατολής και θεωρείται από πολλούς ως η μοντέρνα εκδοχή της αραβικής. Τα προϊόντα της είναι κατά κύριο λόγο μεσογειακά. Παρόλο που θεωρείται απλή, λυτή και υγιεινή, βασισμένη κυρίως στα πολλά λαχανικά, τα όσπρια, τα δημητριακά, το ελαιόλαδο, το αρνί, τα αρωματικά βότανα και τα μπαχαρικά, είναι αδιαμφισβήτητα άκρως γευστική.
Ένα από τα πιο κλασικά πιάτα, που είναι και παγκοσμίως γνωστό, είναι η σαλάτα ταμπουλέ ή ταμπούλι με βάση το πλιγούρι, τον ψιλικομμένο μαϊντανό, τις ντομάτες, το φρέσκο κρεμμυδάκι και φυσικά το ελαιόλαδο και το λεμόνι. Συνήθως τη συναντάμε ως ορεκτικό πλάι σε ζυμωτές πιτούλες ή φύλλα μαρουλιού. Αν τύχει να γευματίσουμε σε λιβανέζικο σπιτικό, σίγουρα θα βρούμε δίπλα της και ένα πιάτο με χούμους, την λατρεμένη παραδοσιακή αλοιφή με αλεσμένα ρεβίθια, ταχίνι, λεμόνι, ελαιόλαδο και μπόλικα καρυκεύματα, ανάμεσά τους το σκόρδο και το κόκκινο πιπέρι. Στη μέση του δημιουργείται συνήθως ένας κρατήρας με λάδι και ρίγανη ή μαϊντανό, που “εκρήγνυται” ύστερα από την πρώτη βουτιά με πιτούλα.
Στη συνέχεια, κάπου ανάμεσα στα κυρίως πιάτα και τους μεζέδες θα συναντήσουμε και τα αρνίσια κεμπάμπ, ένα πιάτο με σαφή ανατολίτικη επιρροή, αλλά και άλλες οικίες προς εμάς γεύσεις, όπως τα ντολμαδάκια, τα οποία όμως είναι πάντα ορφανά και χωρίς αβγοκομμένη άσπρη σάλτσα. Η μόδα που έγινε λατρεία σε όλον τον κόσμο, τα φαλάφελ, θα είναι και αυτά εκεί. Αν και η αρχική καταγωγή τους φαίνεται να είναι από την Αίγυπτο, αυτοί οι μικροί κεφτέδες από αλεσμένα όσπρια, συνήθως ρεβίθια ή φασόλια, αποτελούν το απόλυτο street food της χώρας. Το άρωμά τους μοναδικό, χάρη στον κόλιανδρο και το κύμινο, ενώ ο συνδυασμός με σος από ταχίνι, τσίλι, μαρούλι, μελιτζάνα και ντομάτα τους απογειώνει μέσα στην αφράτη πιτούλα τους. Τα πιάτα με κρέας, ψάρια και μπόλικα μπαχαρικά, όπως το μπαχαράτ, δεν λείπουν αν και δεν είναι τόσο συχνά. Εάν ωστόσο θέλεις να ξεφύγεις από τα τετριμμένα κλασικά πιάτα, θα σε συμβουλεύαμε να δοκιμάσεις μερικούς από τους δεκάδες άλλους “άγνωστους” μεζέδες, όπως το Kibbeh, ένα εξαίσιο παρασκεύασμα από αρνί, πλιγούρι και -καλά το μάντεψες- μπόλικα καρυκεύματα. Συνόδεψε το γεύμα σου εάν θέλεις με μια μπίρα Al Mazeh και αράκ, την τοπική γλυκανισάτη ρακή, για να ολοκληρώσεις τη λιβανέζικη εμπειρία.
Αυτό που δεν θα πρέπει όμως να παραλείψεις με τίποτα είναι το επιδόρπιο, καθώς οι Λιβανέζοι είναι πραγματικά εξαιρετικοί ζαχαροπλάστες με τα γλυκά τους, όπως ο μπακλαβάς και τα διάφορα σιροπιαστά να μοσχομυρίζουν φρέσκο βούτυρο, ανθόνερο και ροδόνερο και να ξεχειλίζουν σιρόπι, φυστίκι και μεράκι. Σπάνια θα συναντήσει άγευστο και κακής ποιότητας σιροπιαστό ή γλυκά με σοκολάτα, την οποία δεν αγαπούν ιδιαίτερα. Αξίζει να δοκιμάσεις επίσης μαχαλέπι, ένα ιδιαίτερα γευστικό γλυκό σε μορφή κρέμας με άρωμα τριαντάφυλλο, το οποίο συναντάται εκτός από το Λίβανο και στην Κύπρο.
Αν πάλι δεν θέλεις ακόμα να τελειώσεις τη βραδιά σου και είσαι έτοιμος για γερό ξενύχτι, τότε σίγουρα ο δρόμος θα σε βγάλει στη Βηρυτό, όπου θα βρεις λαοθάλασσα ντόπιων να διασκεδάζει μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες στα δεκάδες μπαρ και κλαμπ. Όταν θα έχεις αρχίσει πια να κουράζεσαι και ο ήλιος να κάνει δειλά δειλά την εμφάνισή του, η λυτρωτική μυρωδιά της φρεσκοψημένης πίτας θα σε οδηγήσει στους φούρνους για το φαγητό των ξενύχτηδων, το λαχματζούν. Αν και αρμένικη στην προέλευση, η λεπτή αυτή πίτα με αρνίσιο κιμά, σκόρδο, ντομάτα, κρεμμύδι, καυτερές πιπεριές και λεμόνι είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στη χώρα του Λιβάνου και αποτελεί για τους ντόπιους ένα εύκολο και γρήγορο σνακ που τρώγεται συνήθως στο χέρι. Είναι σαν να λέμε η τυρόπιτα του αραβικού κόσμου.
Δυστυχώς λόγω του υψηλού κινδύνου τρομοκρατίας, σήμερα δεν είναι εύκολο να επισκεφθείς τη Βηρυτό, την άλλοτε γνωστή ως το “Παρίσι της Μέσης Ανατολής”. Οι άνθρωποι εκεί συνεχίζουν να ζουν με το φόβο του πολέμου, αν και στα βλέμματά τους καθρεφτίζεται η λαχτάρα για ζωή και διασκέδαση. Στις γειτονιές όμως φαίνεται η φτώχεια και ο κίνδυνος που παραμονεύει, καθώς ανάμεσα στα σκοινιά με τα απλωμένα ρούχα και τους μικροπωλητές με τις μεγάλες τσαγιέρες γεμάτες με αραβικό καφέ και σαλέπι, ξεπροβάλλει έντονη η στρατιωτική παρουσία. Όπως και να έχει, η κουζίνα της συγκεκριμένης χώρας είναι άξια προσοχής και δοκιμής, έστω μέσω των καταστημάτων των προσφύγων στη χώρα μας. Εμείς βέβαια συνεχίζουμε να ελπίζουμε σε έναν πιο ειρηνικό κόσμο που θα επιτρέψει στους κατοίκους να ζουν χωρίς φόβο και σε όλους εμάς να επισκεπτόμαστε πανέμορφες χώρες σαν και το Λίβανο με ασφάλεια.
