Η μελιτζάνα καλλιεργείται απ’ ακρη σ΄άκρη στη χώρα μας με την ετήσια παραγωγή να ανέρχεται στους 45.000 τόνους, προερχόμενη από 21.000 στρέμματα καλλιεργειών. Η πλειονότητα των καλλιεργειών είναι υπαίθρια, η μεγάλη όμως ζήτηση για μελιτζάνα εκτός εποχής έχει αυξήσει το ενδιαφέρον για θερμοκηπιακή καλλιέργεια, με αποτέλεσμα να τη βρίσκουμε σχεδόν όλο τον χρόνο. Καθώς πρόκειται για καθαρά καλοκαιρινό λαχανικό, μόνο κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο θα βρούμε σχεδόν όλες τις ελληνικές ποικιλίες στις υπαίθριες αγορές μας και σε οικονομικές τιμές. Τους υπόλοιπους μήνες, από τις θερμοκηπιακές παραγωγές, βρίσκουμε κυρίως φλάσκες και η τιμή σίγουρα παίρνει την ανηφόρα. Πέρα από την ευρέως γνωστή και διαδεδομένη ποικιλία της φλάσκας, ποιες είναι οι υπόλοιπες και σε ποιες περιοχές της Ελλάδας καλλιεργούνται; Ας τις γνωρίσουμε καλύτερα αναλύοντας τα χαρακτηριστικά τους:
Φλάσκες
Είναι οι πιο διαδεδομένες, καθώς καλλιεργούνται και θερμοκηπιακά. Με ωοειδές σχήμα και πολύ σκούρο μελιτζανί χρώμα, σχεδόν μαύρο, έχουν γλυκίζουσα γεύση, αλλά αναλόγως με την εποχή μπορεί να είναι και κάπως πικρές. Η σάρκα τους είναι σφικτή με κάποια σπόρια. Μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε για παπουτσάκια, αλλά και για μπριάμ ή μουσακά, καθώς η αρκετά σκληρή φλούδα δεν λιώνει με το μαγείρεμα.
Τσακώνικες
Μεσοπρώιμες, με καρπούς επιμήκεις, λεπτή φλούδα και χρώμα ιώδες με λευκές ραβδώσεις. Καλλιεργούνται στην Πελοπόννησο, όμως μόνο όσες προέρχονται από τον κάμπο του Λεωνιδίου θεωρούνται ΠΟΠ. Στην αγορά βρίσκουμε κυρίως από Αργολίδα και Αρκαδία (τύπου τσακώνινες). Γλυκές, έχουν σπόρια ανάλογα με την καλλιέργεια και είναι ιδανικές για φαγητά όπως το ιμάμ μπαϊλντί, καθώς καραμελώνουν και δένουν τη σάλτσα.
Λαγκαδά
Έχουν επίμηκες σχήμα και χρώμα βαθύ ιώδες. Με ήπια, ελαφρώς γλυκιά γεύση και τρυφερή, σχεδόν κρεμώδη υφή μόλις μαγειρευτεί, είναι λιγότερο πικρές από ορισμένες άλλες ποικιλίες. Είναι περιζήτητες, καθώς η παραγωγή τους είναι πολύ περιορισμένη. Μπορούν να συνοδεύσουν τέλεια ένα μοσχαράκι κοκκινιστό ή άλλα μαγειρευτά κατσαρόλας.
Λευκές Σαντορίνης
Μελιτζάνες με σφαιρικό-ωοειδές σχήμα και γλυκιά γεύση, πιθανόν λόγω του ξηροθερμικού κλίματος και της ξερικής καλλιέργειας. Η σάρκα τους είναι σφικτή, η φλούδα συνεκτική και δεν έχουν πολλά σπόρια στο εσωτερικό τους. Δίνουν εξαιρετικό πουρέ μελιτζάνας, ιδιαίτερα εάν καπνιστούν ελαφρώς, στο τηγάνι δεν τραβούν πολύ λάδι και η σάρκα τους παραμένει τραγανή. Συνοδεύουν και πιάτα με ψάρια ή θαλασσινά ως συνοδευτικό.
Πράσινες Ανάφης
Έχουν σφαιρικό-ωοειδές σχήμα και ανοιχτό πράσινο χρώμα. Τις καλλιεργούν σε περιορισμένη κλίμακα κυρίως στην Ανάφη και τη Σαντορίνη, όμως σήμερα η καλλιέργεια έχει μεταφερθεί και στη Νάξο και την Τήνο. Έχουν σφιχτή σάρκα και γλυκιά γεύση, ενώ δεν έχουν πολλά σπόρια. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ψήσιμο στη σχάρα, π.χ. vegetarian σουβλάκι μελιτζάνας με σάλτσα γιαουρτιού με ταχίνι.
Φλάσκα Άνδρου
Θυμίζει φλάσκα, είναι πράσινη και έχει λεπτές ιώδεις – καφέ ραβδώσεις. Παραδοσιακός σπόρος και όχι υβρίδιο, καλλιεργείται κυρίως σε κήπους και μποστάνια του νησιού, όμως δείχνει να έχει καλλιεργητικό ενδιαφέρον. Λέγεται ότι τις πήγε στην Άνδρο κάποιος ναυτικός μετά από ταξίδι του. Έχει λευκή, γλυκιά σάρκα με λίγα σπόρια και είναι ιδανική για σαλάτες και ψητά φαγητά.