Τα δημητροκούλουρα είναι μια παραδοσιακή συνταγή από τον Πλατανιά Χανίων, που παλιότερα έφτιαχναν συστηματικά την παραμονή του Αγίου Δημητρίου, του Πολιούχου Αγίου της συγκεκριμένης περιοχής, ώστε να τα μοιράσουν ανήμερα της γιορτής μετά την πρωινή Λειτουργεία στην εκκλησία. Εμείς μιλήσαμε με τον κύριο Δημήτριο Χαρισάκη, τον Πρόεδρο του Πολιτιστικού Αναπτυξιακού Συλλόγου του Πλατανιά και μας μίλησε για το ιδιαίτερο αυτό έδεσμα που είναι μοναδικό στην περιοχή.
Πρόκειται για μια συνταγή πολύ παλιά, που είχε αρχίσει να φθίνει με τον χρόνο λόγω της δυσκολίας στην παρασκευή της. Ποια είναι τα μυστικά της επιτυχίας της που την καθιστούν ωστόσο και πολύ απαιτητική; Χρειάζεται πολύ ζύμωμα και ψήνεται μόνο σε ξυλόφουρνο για πολλές ώρες. Γι’ αυτό και παλιότερα -παρόλο που σχεδόν κάθε σπίτι είχε τον δικό του ξυλόφουρνο- δεν έφτιαχνε συνήθως κάποιος μόνος του τα δικά του δημητροκούλουρα. Αντ’ αυτού, μαζεύονταν πολλές οικογένειες, συνεργάζονταν και στη συνέχεια μοιράζονταν τους κόπους τους.
Όπως μας ανέφερε ο κ. Χαρισάκης, τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει η προσπάθεια αναβίωσης του εθίμου, ώστε να γίνει γνωστό και προς τα έξω αλλά και να μπορέσουν να το κληροδοτήσουν και στις επόμενες γενιές. Οπότε φέτος το έθιμο πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή όλων των χωριανών -κυρίως γυναικών- διαφορετικών γενεών.
Πώς φτιάχνονται τα δημητροκούλουρα
Η διαδικασία ξεκίνησε το πρωί και ολοκληρώθηκε το πρωί της επόμενης μέρας, με διάρκετα δηλαδή 24 ώρες περίπου.
Πρώτο βήμα: Το καλό ζύμωμα
Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι το ζύμωμα. Για να έχουμε το σωστό αποτέλεσμα, χρειάζεται πολύ -και σωστό- ζύμωμα και αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο από έναν άνθρωπο, δεδομένης και της ποσότητας των κουλουριών που ετοιμάζουν. Γι’ αυτό, μαζεύτηκαν όλες οι γυναίκες του χωριού και οι παλιότερες έδιναν τα φώτα τους στις νεότερες. Κάθε γυναίκα ζύμωνε περίπου για 2 λεπτά και η μια βοηθούσε την άλλη.
Δεύτερο βήμα: Το φούρνισμα
Όταν το ζύμωμα ολοκληρώθηκε, ήρθε το φούρνισμα. Εκεί χρησιμοποιήθηκε ένας ξυλόφουρνος μιας χωριανής που έχει χωρητικότητα 40 κουλούρια. Όπως μας ανέφερε, τα κουλούρια είναι στρογγυλά και αρκετά χοντρά και μοιάζουν λίγο με το κουλούρι Θεσσαλονίκης οπτικά. Ωστόσο, το αποτέλεσμα είναι πολύ πιο τραγανό και είναι σαν παξιμάδια.
Μόλις μπαίνουν στον φούρνο τα κουλούρια, τα αφήνουν για 10-15’ για να ροδίσουν ενώ στη συνέχεια τα καλύπτουν με βρεγμένη εφημερίδα για να μην καούν. Εκεί μένουν μέχρι την επόμενη μέρα το πρωί, ώστε να αργοψηθούν και να γίνουν σαν παξιμάδια. Ανά διαστήματα, ανοίγουν τον ξυλόφούρνο και παρακολουθούν την πορεία τους, ώστε να βεβαιωθούν ότι όλα βαίνουν καλώς.
Τρτο βήμα: το σερβίρισμα
Αφού τα ξεφουρνίσουν, έρχεται το σερβίρισμα. Δεν τρώγονται ολόκληρα, ούτε κόβονται με μαχαίρι. Τα σπάνε σε κομμάτια (περίπου 7 κομμάτια το καθένα) και τα βάζουνε σε μια καλαθούνα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας δόθηκαν από τον Πολιτιστικό Σύλλογο, φέτος η συγκεκριμένη διαδικασία βιντεοσκοπήθηκε μάλιστα και θα ανέβει σύντομα και online ώστε να γίνει πιο ευρέως γνωστό το εν λόγω έθιμο στο ευρύ κοινό, στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.