Λουκούμι. Ένα προϊόν με ξεχωριστή ιστορία σε μια πόλη άρρηκτα συνδεμένη με την τέχνη του εδώ και εκατόν εβδομήντα πέντε χρόνια· από το 1850. Σήμερα οι τεχνίτες λουκουμοποιοί της πόλης των Πατρών έχουν συρρικνωθεί σημαντικά. Ένας από αυτούς ο Σπύρος Σκιαδαρέσης ξετυλίγει το κουβάρι της δίκης του οικογενειακής ιστορίας και μας παρουσιάζει τα προϊόντα του. Τα λουκούμια Σκιαδαρέσης.

«Σκιαδαρέσης Λουκουμοποιία. Εκ Πατρών από το 1946»

Φθάνοντας στο προαύλιο των ιδιοκτήτων παραγωγικών εγκαταστάσεων της οδού Εγλυκαδος στον αριθμό 44 η μεγάλη επιγραφή με την επωνυμία της εταιρίας σε καλωσορίζει. «Σκιαδαρέσης Λουκουμοποιία. Εκ Πατρών από το 1946». Από το βάθος του εργαστηρίου ξεπροβάλει ο Σπύρος Σκιαδαρέσης. Τρίτη γενιά λουκουμοποιός και ιδιοκτήτης της επιχείρησης.

«Η γλυκιά ιστορία της οικογένειας μου ξεκίνα το 1946 σε ένα μικρό εργαστήριο στην περιοχή της Αρόης. Εκεί οπού ο παππούς Σπυρίδων Σκιαδαρέσης έχοντας εργαστεί ως τεχνίτης στην ξακουστή για την εποχή Λουκουμοποιία Αγγελόπουλου – Ηλιάδη ξεκινά να δημιουργεί την δική του καραμέλα Αστακό. Καραμέλα βανίλιας γεμιστή με χαλβά και τις χαρακτηριστικές γραμμές περιμετρικά σε βαθύ πορτοκαλί χρώμα. Παρομοιάζεται δε με αστακό λόγω του σκληρού εξωτερικού περιβλήματος και της τρυφερής της σάρκας».

Το προϊόν όπου έμελλε να γινεί το σήμα κατατεθέν και γευστικό συνώνυμο μιας ολόκληρης πόλης. Σιγά σιγά άρχισε να φτιάχνει και τα πρώτα λουκούμια. Στην επιχείρηση σταδιακά μπαίνει και ο υιός του Γεράσιμος και η παραγωγή μεγαλώνει με γοργούς ρυθμούς. Μεγάλη ποικιλία λουκουμιών, υποβρύχια βανίλιες, Τσάρλεστον (τα γνωστά ξερολούκουμα, τυλιγμένα σε περγαμηνή – τσιγαρόχαρτο) κάνουν την εμφάνιση τους με την υπογραφή Σκιαδαρέσης. Το 1985 η επιχείρηση επεκτείνεται και στεγάζεται πλέον στις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στην Εγλυκάδα Πατρών.

Η σύγχρονη ιστορία της λουκουμοποιίας

Σε μια απότομη στροφή της μοίρας ο εικοσιπεντάχρονος, τότε, Σπύρος αναλαμβάνει σε μια νύχτα την επιχείρηση. Η ευθύνη τεράστια, τεράστια όμως και η αγάπη του για την γλυκιά παρακαταθήκη που πέφτει βαριά στους δικούς του ωμούς. Στο πλάι του η αδερφή του Βιβιάνα Σκιαδαρέση. Το μικρό εργαστήριο σταδιακά μετατρέπεται σε μια σύγχρονη μονάδα παραγωγής. Το 2005, χρονιά σταθμός για την εταιρία η μικρή βιοτεχνία ανακαινίζεται από τα θεμέλια, εμπλουτίζεται με υπερσύγχρονα μηχανήματα και πιστοποιείται κατά ISO 90001/ 2000 και το τελικό στάδιο πιστοποίησης HACCP.

Σήμερα ο Σπύρος Σκιαδαρέσης, μοναδικός πλέον συνεχιστής της οικογενειακής παράδοσης ατενίζει το μέλλον με συγκρατημένη αισιοδοξία. «Το παραδοσιακό λουκούμι είναι ένα προϊόν που φθίνει. Φθίνει γιατί οι νεότερες γενιές δεν το προτιμούν, δεν το αναζητούν. Το έχουν υπερκεράσει μυριάδες προϊόντα με ένα γευστικό προφίλ που επιβάλλει η εποχή μας, με μοντέρνα εικόνα και άπειρες ώρες προβολής και διαφήμισης. Σήμερα στην Πάτρα, σε μα πόλη με παράδοση σχεδόν δύο αιώνων έχουμε μείνει ελάχιστοι λουκουμοποιοί. Οι αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών επίσης έχουν αλλάξει ιδρυματικά. Δεν υπάρχει καμία σταθερότητα στην πώληση των προϊόντων μας.

»Η γκάμα μας και η παραγωγική μας ικανότητα σαν εταιρία Σκιαδαρέσης έχει τεράστια δυναμική, μπορεί το προϊόν μας σήμερα να έχει φθάσει στο ανώτατο ποιοτικά επίπεδο εντούτοις το αγοραστικό κοινό συρρικνώνεται. Κι όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε δεν είναι οι πωλήσεις. Είναι οι άνθρωποι, οι τεχνίτες. Όταν ένας χαθεί δυστυχώς δεν αναπληρώνεται. Η τέχνη του χειροποίητου λουκουμιού είναι μια δύσκολη τέχνη. Η αγάπη μου όμως για το λουκούμι με κάνει να αισιοδοξώ για ένα καλύτερο αύριο».

Όλων των ειδών τα λουκούμια

Με αυτά τα λογία από τα χείλη του Σπύρου προχωράμε στα άδυτα του εργοστασίου εκεί όπου με συνεπαίρνει μια έντονη μυρωδιά από τριαντάφυλλο. «Τα αρώματα ζαχαροπλαστικής έρχονται από μεγάλους οίκους του εξωτερικού. Το άρωμα που εμπλουτίζει το λουκούμι τριαντάφυλλο που βλέπεις και που είναι σήμερα το σήμα κατατεθέν μας έρχεται από έναν κορυφαίο οίκο από την Ιαπωνία».

Ποιότητα, διάρκεια και απόλυτη συνέπεια χαρακτηρίζουν αυτήν την οικογενειακή επιχείρηση εδώ και 80 χρόνια. Πλάι σε υπερσύγχρονες τεχνολογικές μεθόδους και την μαεστρία του τεχνίτη λουκουμοποιού, παράγουν ένα προϊόν με τα ίδια υψηλά ποιοτικά στάνταρντ, την ίδια μεστή υφή και απαράμιλλη γεύση. Οι γεύσεις πολλές. Γεύσεις και σχήματα. Κλασικό, αμυγδάλου, πορτοκάλι, τριαντάφυλλο, μαστίχα, καρύδα, μπισκότο, φράουλα, φράουλα με επικάλυψη σοκολάτα (μια Πατρινή εκδοχή του πολυαγαπημένου Kiss), οι κλασικές μπουκιές, τα μικροσκοπικά λουκουμάκια που στα αστικά σαλόνια των Πατρών γέμιζαν με αυτά τις κρυστάλλινες φοντανιέρες.

Λουκούμι Τεντούρα. Ο συνδυασμός της γευστικής παράδοσης μιας ολόκληρης πόλης κρυμμένος σε ένα εξαιρετικό προϊόν, αλλά και ένας απρόσμενος συνδυασμός από μέλι καρύδι και αρώματα θυμαριού αναδύουν από τα βάθη της παραγωγής πλάι σε πιο μοντέρνες εκφράσεις όπως ένα λουκούμι Sugar free και ένα με cranberries. Υποβρύχιο Βανίλια. Η ανάμνηση των παιδικών μας χρόνων. Μέσα στο παγωμένο ποτήρι νερό μια γενναία κουταλιά από αυτό το λευκό λίγο σκληρό αλλά πάντα κρεμώδες βανιλάτο δημιούργημα. Ο Σπύρος μιλά με μια νοσταλγική μελαγχολία για το Υποβρύχιο. «Δυστυχώς κάθε χρόνο οι πωλήσεις της βανίλιας – υποβρύχιο μειώνονται. Ο ξένος επισκέπτης που έρχεται στην Ελλάδα πρέπει με κάποιο τρόπο να γνωρίσει αυτό το παραδοσιακό γλύκισμα και να το αγκαλιάσει. Στην προβολή του πρέπει να ρίξουμε το βάρος μας το αμέσως επόμενο διάστημα».

Ξερολούκουμα που μοσχοβολούν τριαντάφυλλο – περγαμόντο – μαστίχα – τεντούρα και φράουλα τυλίγονται για να μπουν στο καλαίσθητο κουτάκι τους που θα τα μεταφέρει στις βιτρίνες του εργοστασίου – πρατηρίου, και στα τρία σημεία λιανικής πώλησης στην Πάτρα αλλά και στο δίκτυο διανομής που θα τα μεταφέρει σε ολόκληρη την Ελλάδα.

«Ακόμη και τον τον μικρό πάπυρο που τυλίγονται τα ξερολούκουμα τον έχουμε εμπλουτίσει με ένα λεπτό φίλτρο σιλικόνης για να προστατευθεί καλύτερα το προϊόν» μου λέει ο Σπύρος, καθώς εγώ δοκιμάζω το πάντα αγαπημένο ξερολούκουμο με γεύση περγαμόντο. Υπόπικρο, αρωματικό, ευγενικά γλυκό, με την χαρακτηριστική τραγανή του κρούστα που αφήνουμε να λιώσει και να μαλακώσει αργά στο στόμα χαρίζοντας μας αυτά τα επιπλέον ελάχιστα δευτερόλεπτα γλυκών αναμνήσεων για όσους μεγαλώσαμε μαζί τους.

info
Λεωφ.Εγλυκάδος 44, Πάτρα, τηλ. 2610 274283

Διαβάστε επίσης: 

Η Στάνη: Ένα γαλακτοπωλείο – θεσμός στην καρδιά της Αθήνας