Για τους περισσότερους ταξιδιώτες το φαγητό είναι συνώνυμο του ταξιδιού και τα ταξίδια είναι για να γνωρίζουν νέους πολιτισμούς και να δοκιμάζουν καινούργια πράγματα. Ακολουθούν μερικές τοπικές συνταγές από την Κω σε περίπτωση που θέλετε να γνωρίσετε κι εσείς την παραδοσιακή της κουζίνα, αξιοποιώντας στο έπακρο τις διακοπές σας στο νησί.
Το πλιγούρι με καβουρδιστό χοιρινό κρέας είναι μια από τις πιο γνωστές παραδοσιακές συνταγές του νησιού, μαζί με τους γεμιστούς κολοκυθοανθούς, την πηχτή, τα ντολμαδάκια (γεμιστά αμπελόφυλλα με ρύζι και ίσως κιμά) και τις μακαρούνες (ζυμαρικά που σερβίρονται με χοιρινό και τριμμένη τοπική μυζήθρα). Όσον αφορά τα γαλακτοκομικά, η ντόπια μυζήθρα και το κρασοτύρι της Κω, που ονομάζεται και τυρί της πόσας, είναι δύο προϊόντα που πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε στο νησί!
Απολαύστε τα παραδοσιακά πιάτα στα αμέτρητα εστιατόρια και τις ταβέρνες του νησιού ή δοκιμάστε να τα φτιάξετε μόνοι σας στο σπίτι όταν αρχίσει να σας λείπει η Κως, για να θεραπεύσετε κάπως τη νοσταλγία σας.
Γεμιστοί κολοκυθοανθοί
Υλικά
5 – 30 κολοκυθοανθούς
1⁄2 κιλό ρύζι (καρολίνα)
1 κούπα ε.π. ελαιόλαδο
3 ώριμες ντομάτες
1 κρεμμύδι
αλάτι και πιπέρι
μαϊντανό/μέντα
Διαδικασία
Πλύντε καλά τους κολοκυθοανθούς με τρεχούμενο νερό και τους τοποθετήστε τους σε ένα ταψί με το κοτσάνι προς τα πάνω, ώστε να μην κλείσουν. Κόψτε το κρεμμύδι, τον μαϊντανό, τον δυόσμο και τις ντομάτες και βάλτε τα σε ένα μπολ. Προσθέστε το ρύζι, το ελαιόλαδο, το αλάτι, το πιπέρι και το νερό και ανακατέψτε καλά, πιέζοντας απαλά τα υλικά. Για να γεμίσετε τους κολοκυθοανθούς, βάλτε τη γέμιση χρησιμοποιώντας ένα κουταλάκι του γλυκού και στη συνέχεια κλείστε τους και τοποθετήστε τους σε κατσαρόλα.
Μόλις γεμίσει το ένα στρώμα, συνεχίστε με το επόμενο. Οι νοικοκυρές συχνά μαγειρεύουν και τα ντολμαδάκια στην ίδια κατσαρόλα. Μόλις προσθέσετε όλους τους κολοκυθοανθούς στην κατσαρόλα, προσθέτετε νερό μέχρι να καλυφθούν και τοποθετείτε ένα πιάτο από πάνω για να τους κρατήσετε στη θέση τους και να μην ανοίξουν κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος. Σιγοβράστε για 45 λεπτά. Το φαγητό είναι έτοιμο μόλις εξαφανιστεί το νερό γύρω από τους κολοκυθοανθούς και το ρύζι έχει μαγειρευτεί.
Πλιγούρι με χοιρινό
Υλικά
700 γρ. χοιρινό, σε κομμάτια
2 φλιτζάνια χοντρό πλιγούρι
ε.π. ελαιόλαδο
αλάτι και πιπέρι
κύμινο
Διαδικασία
Βάλτε 6 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο σε μια κατσαρόλα. Ζεστάνετε το ελαιόλαδο και προσθέστε το κρέας. Μετά από 4-5 λεπτά, όταν η μία πλευρά του κρέατος σκουρύνει, γυρίστε το κρέας ώστε να ψηθεί και από την άλλη πλευρά. Ανακατέψτε και συνεχίστε για άλλα 2-3 λεπτά. Προσθέστε 2 φλιτζάνια νερό (το κρέας πρέπει να είναι καλυμμένο) και σκεπάστε την κατσαρόλα. Βράζετε το κρέας μέχρι να μαλακώσει και να απομείνει λίγο λάδι και ζωμός στον πάτο της κατσαρόλας.
Ενώ βράζει το κρέας, πλύντε το πλιγούρι κάτω από τη βρύση σε ένα σουρωτήρι και στη συνέχεια το τοποθετείτε το σε ένα μπολ για το μουλιάζετε σε ζεστό νερό. Όταν το κρέας βράσει, αποσύρετε την κατσαρόλα από τη φωτιά. Προσθέτετε αλάτι, πιπέρι και κύμινο. Σουρώνετε το πλιγούρι, το οποίο θα έχει μαλακώσει μέχρι τότε αλλά όχι εντελώς, και το ρίχνετε στην κατσαρόλα. Ανακατέψτε με μια ξύλινη κουτάλα. Το πλιγούρι θα απορροφήσει αμέσως το ζωμό, γι’ αυτό κλείστε το καπάκι της κατσαρόλας και περιμένετε πέντε λεπτά. Σερβίρετε και προσθέστε λίγο κύμινο για έξτρα γεύση!
Ντολμαδάκια
Υλικά
1 κιλό αμπελόφυλλα
1 κιλό ρύζι (κατά προτίμηση Καρολίνα)
1 φλιτζάνι ε.π. ελαιόλαδο
1 μεγάλο κρεμμύδι
2 ντομάτες
2 λεμόνια
αλάτι και πιπέρι
μαϊντανό
Διαδικασία
Γεμίστε μια μεγάλη κατσαρόλα με νερό και αρχίστε να το βράζετε. Τοποθετήστε τα αμπελόφυλλα στην κατσαρόλα για 4 λεπτά. Στη συνέχεια βάλτε τα σε ένα σουρωτήρι για να αφαιρέσετε το νερό. Τρίψτε το κρεμμύδι στη μικρή πλευρά του τρίφτη, τη ντομάτα στη μεγάλη πλευρά και συνεχίστε ψιλοκόβοντας τον μαϊντανό. Ανακατέψτε όλα αυτά τα υλικά σε ένα μπολ με το ρύζι σας (το οποίο θα πρέπει να έχει πλυθεί προηγουμένως) και προσθέστε λίγο αλάτι.
Προχωρήστε στη διαδικασία του τυλίγματος ανοίγοντας τα αμπελόφυλλα και τοποθετώντας ένα κουταλάκι του γλυκού γέμιση στην άκρη του φύλλου. Κλείνετε τις άκρες του αμπελόφυλλου και τυλίγετε το αμπελόφυλλο. Τοποθετήστε μερικά αμπελόφυλλα στη βάση της κατσαρόλας και στη συνέχεια προσθέστε προσεκτικά τα ντολμαδάκια ένα προς ένα, πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Μόλις καλυφθεί η πρώτη στρώση, συνεχίστε με την επόμενη.
Όταν τοποθετήσετε όλα τα ντολμαδάκια στην κατσαρόλα, προσθέστε αλάτι, πιπέρι, το χυμό από δύο λεμόνια, ελαιόλαδο και περίπου 500 ml νερό. Τοποθετήστε ένα πιάτο πάνω από την κατσαρόλα για να τα κρατήσετε στη θέση τους κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος (τα θέλουμε σφιχτά!). Βάλτε την κατσαρόλα στη φωτιά και μαγειρέψτε σε χαμηλή θερμοκρασία για 45 λεπτά. Το μαγείρεμα έχει τελειώσει μόλις το νερό εξαφανιστεί από την κατσαρόλα και το ρύζι μέσα στα ντολμαδάκια έχει μαγειρευτεί!
Εβρέϊκο (ομελέτα σε κομμάτια με ντομάτα)
Υλικά
4 – 5 αυγά
3 μέτρια κρεμμύδια
4 κόκκινες ντομάτες
αλάτι / πιπέρι
ε.π. ελαιόλαδο
Διαδικασία
Καθαρίστε τα κρεμμύδια και τις ντομάτες και κόψτε τα σε μικρά κομμάτια. Προσθέστε ελαιόλαδο σε ένα τηγάνι και μόλις ζεσταθεί, αρχίστε να τηγανίζετε τα κρεμμύδια. Συνεχίστε ρίχνοντας στο τηγάνι τις ψιλοκομμένες ντομάτες, ενώ προσθέτετε αλάτι και πιπέρι. Τα ανακατεύετε μέχρι να μαγειρευτούν οι ντομάτες, αφαιρώντας τα υγρά τους (περίπου 10-15 λεπτά). Σπάστε τα αβγά σε ένα μπολ, βεβαιωθείτε ότι είναι εντάξει και ανακατέψτε γρήγορα χρησιμοποιώντας ένα πιρούνι για να διαλυθεί ο κρόκος.
Αφού ανακατέψετε, βάλτε τα αυγά στο τηγάνι και ανακατέψτε καλά. Ταυτόχρονα χαμηλώνετε τη θερμοκρασία και μαγειρεύετε για περίπου 10 λεπτά. Απομακρύνετε το τηγάνι από τη φωτιά μόλις ψηθούν τα αυγά και εξαφανιστούν τα υγρά. Σερβίρετε σε ένα πιάτο και αν θέλετε, προσθέστε λίγη τριμμένη φέτα!
Λαμπρόπιτες (Πασχαλιάτικες τυρόπιτες)
Υλικά
Για τη ζύμη
1 φλιτζάνι βούτυρο φρέσκου γάλακτος
1/2 φλιτζάνι καλαμποκέλαιο
1,5 φλιτζάνι μέτριο ζεστό νερό
1 κουτί γάλα εβαπορέ
1,5 φακελάκι ξηρή μαγιά
1 φακελάκι μπέικιν πάουντερ
1/2 κουτ. σούπας αλάτι
1 κιλό κοινό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
350 γραμμάρια αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
σουσάμι
Για τη γέμιση
1 κιλό τοπικό λευκό τυρί
1/2 κιλό τοπικό ανθότυρο
4 αυγά
πιπέρι και μοσχοκάρυδο
1 αυγό για την επάλειψη
Διαδικασία
Αυτού του είδους οι «ανοιχτές» τυρόπιτες φτιάχνονται συνήθως τη Λαμπρή και για αυτό οι ντόπιοι τις αποκαλούν λαμπροπίτες (δηλαδή πασχαλινές τυρόπιτες). Σύμφωνα με την παράδοση, παρασκευάζονται συνήθως τη Μεγάλη Πέμπτη.
Ετοιμάζετε το μείγμα για τη ζύμη χρησιμοποιώντας τα υλικά με τη σειρά που τα βλέπετε παραπάνω και το αφήνετε να «ξεκουραστεί» για τέσσερις ώρες. Βάλτε το γιαούρτι σε ένα μπολ μαζί με το λιωμένο βούτυρο, το αλάτι και τα αυγά και ανακατέψτε. Προσθέστε σιγά σιγά το αλεύρι και το μπέικιν πάουντερ. Η ζύμη θα πρέπει να είναι μαλακή. Δημιουργούμε κομμάτια ζύμης στο μέγεθος της φόρμας ψησίματος, πάχους περίπου ενός εκατοστού. Φόρμες υπάρχουν σε διάφορα μεγέθη, αλλά συνηθίζεται να χρησιμοποιούμε στρογγυλές, μεταλλικές, φόρμες για να δώσουμε το σχήμα που θέλουμε σε αυτές τις τυρόπιτες. Πρώτα βουτυρώνουμε τη φόρμα και στη συνέχεια απλώνουμε τη ζύμη, την ισιώνουμε με το χέρι ώστε να έχουμε το ίδιο πάχος παντού.
Προετοιμάζουμε τη γέμιση μας λιώνοντας το τυρί με ένα πιρούνι και τοποθετώντας το μέσα στις φόρμες. Στο τέλος, με ένα πινέλο βουτηγμένο σε μείγμα από ωμό αυγό, κανέλα και φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι, αλείφουμε την επιφάνεια τους και τις ψήνουμε σε φούρνο μέτριας θερμοκρασίας μέχρι να πάρουν το χρυσαφένιο σχεδόν χρώμα τους. Ψήνουμε για τριάντα λεπτά, στους 160 βαθμούς, χρησιμοποιώντας την πάνω και τη κάτω αντίσταση του φούρνου.
Κανελάδα. Απολαύστε υπεύθυνα!
Το πιο διάσημο παραδοσιακό ρόφημα της Κω φτιάχνεται στην πραγματικότητα από κανέλα και οι ντόπιοι το αποκαλούν κανελάδα. Ένα δροσιστικό αναψυκτικό που μπορείτε να απολαύσετε όλο το χρόνο με μπόλικο πάγο και που ξεχωρίζει για τη γλυκιά του γεύση και το χαρακτηριστικό άρωμα κανέλας. Πολλά ευεργετικά βότανα φυτρώνουν σε όλη την Κω όπως θυμάρι, ρίγανη, λεβάντα, βάλσαμο, λάβδανο, ρείκι, δίκταμο και φασκόμηλο ή αλεσφακιά για τους ντόπιους. Παρασκευάζονται ροφήματα που μοιάζουν με τσάι, συνδυάζοντας αλεσφακιά (φασκόμηλο), δίκταμο και θυμάρι με μέλι, δημιουργώντας έτσι έναν αρωματικό συνδυασμό ιδανικό για την ενίσχυση της φυσικής ασπίδας του οργανισμού ενάντια στη γρίπη και το κοινό κρυολόγημα.
Αν θέλετε να ενισχύσετε ακόμα περισσότερο το ανοσοποιητικό σας σύστημα, αναζητήστε τον τοπικό και φυσικό χυμό από αλόη. Υπάρχει μια τοπική φάρμα που καλλιεργεί οργανικά 100% αλόη βέρα και χρησιμοποιεί μόνο φυσικό χυμό πορτοκαλιών και ροδιών για να δημιουργήσει ένα καθαρό συμπλήρωμα διατροφής με φυσικό τρόπο, διατηρώντας μόνο τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά του ευεργετικού φυτού. Χωρίς ζάχαρη, συντηρητικά, προσθετικά Ε, γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, χρωστικές, τεχνητές γεύσεις ή αρώματα! Και αν θέλετε να φροντίσετε λίγο παραπάνω τον εαυτό σας, δοκιμάστε τα φυσικά τους προϊόντα περιποίησης προσώπου και σώματος που παρασκευάζονται χρησιμοποιώντας την ίδια οργανική αλόη βέρα, ανακατεύοντας την με βιολογικό ελαιόλαδο, εκχύλισμα μελιού και άλλα φυσικά συστατικά από ευεργετικά βότανα της Κωακής γης.
Πέρα από τα αφεψήματα με βότανα που φυτρώνουν αυτόνομα στην ύπαιθρο του νησιού, η Κως παράγει και τα δικά της αναψυκτικά από το 1955 έχοντας πια κερδίσει δίκαια μια θέση στην καρδιά και το τραπέζι των κατοίκων του νησιού. Δοκιμάστε ντόπια λεμονάδα, πορτοκαλάδα και γκαζόζα (σόδα με λεμόνι) που παράγονται αποκλειστικά στο νησί, για να πείτε ότι τελικά αυτό το νησί είναι να το πιεις στο ποτήρι!
Μετά από πρόσκληση του Δήμου Κω, της CK Strategies αλλά και της Skyexpress που φρόντισε να μας ταξιδέψει με άνεση και ασφάλεια, είχαμε τη χαρά να βρεθούμε εκεί και να περιηγηθούμε στο νησί της Κως.
Φωτογραφίες: https://kos.gr/gr/gastronomy-and-local-products/local-recipes
