Πότε και γιατί «καίγονται» τα τρόφιμα στην κατάψυξη; Πώς θα το αποφύγουμε;

Θα έχετε ίσως παρατηρήσει πως κάποιες φορές η κατάψυξή σας «έκαψε» τα τρόφιμα που νομίζατε ότι καταψύξατε με μεγάλη προσοχή. Πώς αναγνωρίζουμε όμως τα εγκαύματα που προκαλούνται από τη λάθος κατάψυξή τους;

Στα λαχανικά ή τα φρούτα, σημάδια «εγκαύματος» είναι το ζάρωμα του εξωτερικού φλοιού τους, ο αποχρωματισμός και τα «μπαλώματα» διαφορετικού χρώματος που εμφανίζονται στην επιφάνεια τους.
Το κρέας ή το ψάρι μπορεί να φαίνονται αποχρωματισμένα, με γκρι ή λευκές κηλίδες – κρυστάλλους πάγου – ή ξηρά σε κάποια σημεία. Γευστικά, το «καμένο» κρέας είναι σαφώς υποδεέστερο. Μπορείτε, βέβαια, να το «ξυρίσετε» μ’ ένα μαχαίρι ή να κόψετε το κομμάτι που καταστράφηκε για να σώσετε το υπόλοιπο. Αν το μαγειρέψετε όπως είναι, μετά θα είναι πιο δύσκολο να αφαιρέσετε τα κατεστραμμένα τμήματα. Η συνύπαρξη τους στην κατσαρόλα κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος επηρεάζει τη συνολική γεύση του φαγητού. Αν πάλι το «κάψιμο» έχει επεκταθεί σε ολόκληρο το κομμάτι, θα πρέπει να το πετάξετε. Μπορεί να μην είναι βλαβερό, αλλά είναι τόσο στεγνό και άγευστο που δεν τρώγεται.
Το ψωμί και τα διάφορα αρτοσκευάσματα ξεραίνονται στις άκρες τους ή σκληραίνουν σε κάποια σημεία.

Ένα εξ ίσου δυσάρεστο επακόλουθο της κακής συντήρησης στην κατάψυξη είναι κι η παράξενη και διεισδυτική οσμή του χαλασμένου χόρτου που αναδίδουν τα «καμένα» τρόφιμα.

Τι προκαλεί «εγκαύματα» στην κατάψυξη
Το «κάψιμο» συμβαίνει λόγω της εξάχνωσης των τροφίμων –διαδικασία κατά την οποία ο πάγος μετατρέπεται σε υδρατμούς, στεγνώνοντας και σκληραίνοντας τα τρόφιμα. Κάθε φορά που η θερμοκρασία στον καταψύκτη σας ανεβαίνει πάνω από τους -17,7◦ C, συντελείται εξάχνωση. Το «κάψιμο» αυτό οφείλεται απλώς στην επαφή των τροφίμων με τον αέρα. Και ενώ στην όψη μπορεί να φαίνονται απωθητικά, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα τρόφιμα αυτά είναι ακατάλληλα ή επικίνδυνα για κατανάλωση. Χρειάζεται, λοιπόν, να πάρουμε κάποια μέτρα για να προλάβουμε τα «εγκαύματά» τους, κυρίως επειδή η υφή των καμένων τροφίμων είναι πολύ δυσάρεστη και η γεύση τους στο σύνολό της υποβαθμίζεται αισθητά.

Πώς αποφεύγουμε το πρόβλημα;
Τα τρόφιμα «καίγονται» εξαιτίας της ανεπαρκούς προστασίας από τον αέρα που παγιδεύτηκε μέσα στο περιτύλιγμά τους και «έκλεψε» την υγρασία τους, ξεραίνοντας ή σκληραίνοντάς τα σε κάποια σημεία.

Έστω κι αν αφαιρέσαμε αρχικά τον αέρα, αυτός καταφέρνει να εισχωρήσει ακόμα και στις σακούλες ή στα δοχεία, αν δεν τα κλείσουμε ερμητικά.

Δεν βάζουμε οποιοδήποτε αρτοσκεύασμα απευθείας, όπως το αγοράσαμε, μες στη χαλαρή και εντελώς ακατάλληλη για την κατάψυξη, σελοφάν συσκευασία του, που επιτρέπει να πάρει υγρασία σε κάποια σημεία και σε άλλα να σκληρύνουν.
Υπάρχουν δοχεία αποθήκευσης τροφίμων ειδικά σχεδιασμένα για την κατάψυξη από πιο παχύ πλαστικό ή γυαλί.
Αν και βολεύει να χρησιμοποιούμε ξανά τις κοινές συσκευασίες μεταφοράς φαγητού, στην πραγματικότητα είναι άχρηστες για την κατάψυξη τροφίμων. Ο αέρας εισχωρεί εύκολα ή είναι απλώς πολύ λεπτές και δεν προστατεύουν από το κρύο. Το ίδιο ισχύει και για τις κανονικές πλαστικές σακούλες.
Χρησιμοποιείτε μόνο σακούλες, βάζα και δοχεία που φέρουν την ένδειξη «χρήση για κατάψυξη». Αν και είναι πιο ακριβά, θα εξοικονομήσετε χρήματα μακροπρόθεσμα, αν δεν πετάξετε τα τρόφιμα που έχουν καεί στην κατάψυξη.
Όσο για τη διαφανή μεμβράνη, τη χρησιμοποιούμε μόνο για να προστατεύσουμε κάποια προ-κατεψυγμένα τρόφιμα που θα βάλουμε στην κατάψυξη με τα κουτιά τους.
Αν καταψύξουμε το κρέας με το χασαπόχαρτο του, θα πρέπει να ακουμπάει στην κερωμένη πλευρά του χαρτιού και χρειάζεται να το βάλουμε σε σακούλα κατάψυξης με φερμουάρ για να το προστατέψουμε καλύτερα.
Υπάρχει, βέβαια, και ειδικό μηχάνημα στεγανοποίησης για σακούλες -που δημιουργεί κενό αέρος- αλλά κι οποιαδήποτε άλλη μέθοδος αφαιρεί τον αέρα παρέχει μια σχετική προστασία.
Διευκολύνει στη διαχείρισή τους να διαχωρίζουμε τα μπιφτέκια ή τα κομμάτια κρέατος με λαδόκολλα ή χαρτί κατάψυξης, πριν τα βάλουμε στην ειδική σακούλα.
Είναι επίσης χρήσιμο να σημειώνουμε πάνω στις συσκευασίες μας τι φυλάξαμε και την ημερομηνία κατάψυξής του, ώστε να μην ξεπερνάμε το συνιστώμενο όριο ζωής του στον καταψύκτη.
Όσο περισσότερο μένουν τα τρόφιμα στην κατάψυξη τόσο υποβαθμίζονται γευστικά, κάποια νωρίτερα από τα άλλα. Για αυτό πρέπει να επιθεωρούμε συχνά τον καταψύκτη μας και να φέρνουμε μπροστά τα τρόφιμα που πρέπει να καταναλωθούν άμεσα.
Συντομέψτε τις «ανασκαφές», με ανοιχτή την πόρτα του καταψύκτη για να αποφύγετε τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας.

Ο τρόπος απόψυξης του καταψύκτη παίζει επίσης ρόλο. Στον τύπο self-defrost, που ενεργοποιείται και απενεργοποιείται αυτόματα για να μην πιάνει πάγο, δεν αποψύχονται τα τρόφιμα, «καίγονται» όμως γρηγορότερα. Αν διαθέτετε δεύτερο καταψύκτη που δεν κάνει απόψυξη μόνος του, θα πρέπει να αποθηκεύετε σ’ αυτόν όσα τρόφιμα σκοπεύετε να διατηρήσετε για μεγαλύτερο διάστημα και να διατηρείτε τα τρόφιμα μικρής διάρκειας στην κατάψυξη ή σε όρθιο καταψύκτη, που ξεπαγώνει μόνος του.