Το καλοκαίρι όλοι λίγο πολύ προσέχουμε περισσότερο τη διατροφή μας, ειδικά εν όψει διακοπών. Προσπαθώντας να χάσουμε τα κιλά που ενδέχεται να πήραμε τον χειμώνα, αναζητούμε δίαιτες, που υπόσχονται άμεσα και γρήγορα αποτελέσματα, συχνά χωρίς να συμβουλευτούμε κάποιον ειδικό.
Αφού μελετήσαμε σε προηγούμενο άρθρο τις πρωτεϊνικές δίαιτες, εδώ τα φώτα πέφτουν πάνω στη διαλειμματική νηστεία, τη δίαιτα DASH αλλά και τη δίαιτα της λαχανόσουπας. Ζητήσαμε από τη διαιτολόγο-διατροφολόγο Κλεοπάτρα Αρέστη να μας αναλύσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των παραπάνω.
Δείτε τα όσα συζητήσαμε μαζί της:
Διαλειμματική νηστεία
Υπάρχουν τροφές που απαγορεύονται;
Κ.Α. Η διαλειμματική νηστεία δεν αναφέρεται τόσο στην ποιότητα και την ποσότητα των τροφίμων, αλλά εστιάζει στις ώρες που μπορούν να γίνουν τα γεύματα.
Τι γίνεται αν το παρακάνουμε στο διάστημα που έχουμε επιλέξει να τρώμε;
Κ.Α. Το βασικότερο συστατικό για την απώλεια βάρους είναι το θερμιδικό έλλειμμα. Αν δεν υπάρχει αυτό δεν μπορεί να χαθεί βάρος. Επομένως, αν κάνουμε νηστεία για πολλές ώρες, αλλά τις ώρες που τρώμε ξεπερνάμε τις ημερήσιες ανάγκες μας σε θερμίδες, το αποτέλεσμα θα είναι να έχουμε απόθεμα ενέργειας και όχι έλλειμμα.
Σε ποιους απευθύνεται;
Κ.Α. Η διαλείπουσα νηστεία είναι ιδανική για ανθρώπους με μεγάλο δείκτη μάζα σώματος (BMI) που θέλουν να χάσουν εύκολα κάποια κιλά. Οπότε μπορούν να ξεκινήσουν για λίγες μέρες με αυτή και στη συνέχεια να κάνουμε τροποποιήσεις στο πρόγραμμά τους, ανάλογα με τις ανάγκες τους και τα αποτελέσματα που βλέπουμε. Επίσης, είναι μια πιο ευέλικτη δίαιτα που μπορούν να την εφαρμόσουν άτομα με περιορισμένο χρόνο και γρήγορους ρυθμούς ζωής.
Να τονίσουμε όμως ότι η διαλείπουσα νηστεία μπορεί να μην είναι κατάλληλη για όλους, συμπεριλαμβανομένων ατόμων με ορισμένες ιατρικές παθήσεις, εγκύων ή θηλαζουσών γυναικών και εκείνων με ιστορικό διαταραγμένης διατροφής.
Πόσο καιρό μπορούμε να την εφαρμόζουμε;
Κ.Α. Η διαλειμματική δίαιτα δεν είναι ένα πρότυπο διατροφής που μπορεί να ακολουθηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα καθώς:
Οι παρατεταμένες περίοδοι χωρίς φαγητό μπορεί να προκαλέσουν πόνους πείνας, δυσφορία και δυσκολία προσκόλλησης στο παράθυρο της νηστείας, ειδικά στην αρχή. Εάν δεν είναι καλά σχεδιασμένη, η διαλείπουσα νηστεία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεπαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, εάν παραλείπονται συνεχώς οι βασικές ομάδες τροφίμων και τα θρεπτικά συστατικά.
Δίαιτα της λαχανόσουπας
Ποια είναι η άποψή σας για τη συγκεκριμένη επιλογή; Πόσο επικίνδυνη είναι;
Κ.Α. Η δίαιτα της λαχανόσουπας έχει πολλές παραλλαγές και όλες είναι το ίδιο επικίνδυνες. Αποτελούνται από ένα πρόγραμμα με πολύ χαμηλές θερμίδες, αποκλείουν πολλές ομάδες τροφίμων και είναι έντονα περιοριστικές. Συστήνεται κάποιες φορές για ιατρικούς λόγους, για αποτοξίνωση πριν από κάποια επέμβαση. Αν και δεν είμαι υπέρ, θα μπορούσε να την εφαρμόσει κάποιος για 1 εβδομάδα για να μπει σε σειρά, προτού ξεκινήσει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα διατροφής. Αλλά μέχρι εκεί. Και πάντα με την επίβλεψη ειδικού.
Tα αρνητικά της θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως εξής:
- Η απώλεια που υπάρχει σε κιλά είναι κυρίως υγρά και μυϊκά κιλά, λόγω της απότομης μείωσης των θερμίδων.
- Πείνα, δυσφορία και δυσκολία τήρησης
- Ελλείψεις θρεπτικών συστατικών
- Ακαταλληλότητα για ορισμένα άτομα
- Μη βιωσιμότητα
- Έλλειψη εξατομίκευσης
Δίαιτα DASH
Εκτός από τις 2 πρώτες εβδομάδες της δίαιτας που είναι περιοριστικές, θα λέγατε ότι μοιάζει με τη μεσογειακή διατροφή;
K.A. Η δίαιτα Dash είναι μία δίαιτα που προάγει την κατανάλωση ποικιλίας φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής αλέσεως. Παράλληλα, στις διατροφικές επιλογές περιλαμβάνοντια και γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά, άπαχες πρωτείνες (όπως πουλερικά, ψάρια και όσπρια) και ξηροί καρποί με μέτρο, ενώ περιορίζονται οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, χοληστερόλη και νάτριο. Τέλος, συστήνεται ο έλεγχος των μερίδων και η μετριοπάθεια στη συνολική πρόσληψη θερμίδων. Αυτές οι προϋποθέσεις της δίαιτας την κάνουν να έρχεται κοντά στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής. Επίσης φαίνεται να έχει πολύ καλό αντίκτυπο στα άτομα που έχουν προβλήματα υπέρτασης ή πρόκειται να εμφανίσουν, και γενικότερα προάγει την υγεία της καρδιάς.
Μπορούμε να την ακολουθούμε για μεγάλο χρονικό διάστημα;
Κ.Α. Αν ξεπεράσει κανείς το αρχικό στάδιο της προσαρμογής και του αποκλεισμού, γενικά είναι ένα πρότυπο διατροφής που μπορείς να το ακολουθείς για τον υπόλοιπο της ζωής σου, καθώς μοιάζει πολύ με το μεσογειακό πρότυπο. Η δίαιτα DASH προωθεί ένα ολοκληρωμένο και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά διατροφικό μοτίβο που παρέχει απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες. Επίσης, υπάρχει ευελιξία στις επιλογές τροφίμων και μπορεί να προσαρμοστεί στις προσωπικές προτιμήσεις και το πολιτισμικό υπόβαθρο.
Χρειάζεται παρακολούθηση από γιατρό, αφού είναι κατά βάση μια δίαιτα για να ρίξει την χοληστερίνη και την πίεση;
Κ.Α. Ενώ η δίαιτα DASH έχει δείξει οφέλη για πολλά άτομα, τα ατομικά αποτελέσματα μπορεί να διαφέρουν. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστούν πρόσθετες διατροφικές τροποποιήσεις ή φαρμακευτική αγωγή για να διαχειριστούν αποτελεσματικά την αρτηριακή τους πίεση. Αυτό σημαίνει πως είναι απαραίτητη η βοήθεια από εξειδικευμένο διατροφολόγο και γιατρό, για την αντιμετώπιση κλινικών παθήσεων όπως η υπέρταση.
Υπάρχει τελικά ιδανική δίαιτα;
Σύμφωνα με τα όσα συζητήσαμε με τη διαιτολόγο-διατροφολόγο Κλεοπάτρα Αρέστη, κάθε δίαιτα θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να γίνεται με την επίβλεψη ή την καθοδήγηση κάποιου ειδικού καθώς κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικές ανάγκες και άλλη κατάσταση υγείας. Οπότε δεν υπάρχει μια δίαιτα που να μπορεί να εφαρμόζεται σε όλους.
Ωστόσο, αν δεν μιλάμε για δίαιτα αλλά για διατροφή, τότε υπάρχει το ιδανικό: Μεσογειακή διατροφή. Ουσιαστικά είναι η διατροφή που περιλαμβάνει πολλά λαχανικά και φρούτα, αλλά και άπαχες πρωτεΐνες και υγιή λίπη. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την πυραμίδα της Μεσογειακής διατροφής.
Βέβαια εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι η Μεσογειακή διατροφή δεν είναι δίαιτα, είναι ένας υγιεινός και σωστός ζωής και διατροφής που είναι καλό να συνδυάζεται και με άσκηση. Σε περίπτωση που θέλουμε να χάσουμε κιλά, πρέπει να δημιουργήσουμε θερμιδικό έλλειμμα, δηλαδή να προσλαμβάνουμε λιγότερες θερμίδες από όσες χρειαζόμαστε. Όπως μας τόνισε η διατροφολόγος, ακόμα και όταν τρώμε πολύ υγιεινά, αν τρώμε τεράστιες μερίδες, τότε θα γίνει αποθήκευση λίπους.
*H Κλεοπάτρα Αρέστη είναι Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Υπ. Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών MSc. Αθλητική Διατροφή, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Master Practitioner on Eating Disorders & Obesity.