Σε μία περίοδο ραγδαίων κλιματικών αλλαγών και έντονων καιρικών φαινομένων, όπως αυτή που διανύουμε, η σύνδεση των κλιματικών αλλαγών με τη διασφάλιση της τροφής αποτελεί πλέον μείζονος σημασίας υπόθεση. Οι φτωχότερες πληθυσμιακές ομάδες του κόσμου -πολλοί από τους οποίους είναι αγρότες, ψαράδες και κτηνοτρόφοι- πλήττονται από τις υψηλές θερμοκρασίες καθώς και από την αύξηση του ποσοστού εμφάνισης φυσικών καταστροφών. Την ίδια στιγμή, ο ρυθμός αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού είναι σταθερά ανοδικός και αναμένεται να φτάσει τα 9.6 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050. Για να μπορέσουν να καλυφθούν οι ολοένα αυξανόμενες ανάγκες και απαιτήσεις εξεύρεσης διατροφικών πόρων, ο τομέας της γεωργίας -σε συνδυασμό με τα διατροφικά συστήματα- καλείται να προσαρμοστεί στις δυσμενείς αυτές συνθήκες. Στόχος είναι να γίνουν τα συστήματα αυτά περισσότερο ανθεκτικά, παραγωγικά και βιώσιμα, μονόδρομος για την ευημερία των οικοσυστημάτων και των αγροτικών πληθυσμών, καθώς και να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων.
Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε και εμείς να βοηθήσουμε! Όλοι μπορούμε να βοηθήσουμε στην πρόληψη και αντιμετώπιση των καταστροφικών για την ανθρωπότητα επιδράσεων της κλιματικής αλλαγής. Αφενός, οι κυβερνήσεις των κρατών, καλούνται να επενδύσουν περισσότερο στους μικροκαλλιεργητές με στόχο τη σταθερή αύξηση της παραγωγής τροφίμων. Από την άλλη, μπορούμε όλοι μας να συμβάλουμε στη συλλογική αυτή προσπάθεια, υιοθετώντας μία πιο ευσυνείδητη και ηθική στάση ως καταναλωτές. Κάνοντας μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά και άμεσα το οικολογικό μας αποτύπωμα στον πλανήτη. Πάμε να δούμε πώς μπορούμε να το πετύχουμε μέσα από τη διατροφή μας.
· Βάλε ποικιλία στη διατροφή σου
Προσπάθησε να αντικαταστήσεις σε εβδομαδιαία βάση ένα γεύμα με κρέας με ένα αμιγώς φυτοφαγικό γεύμα με όσπρια, όπως φακές, φασόλια, ρεβύθια. Απαιτούνται περισσότεροι φυσικοί πόροι, ιδίως νερό, για την παραγωγή κρέατος απ’ ότι για την παραγωγή όσπριων και φυτών. Εκατομμύρια στρέμματα τροπικών δασών κόβονται και καίγονται προκειμένου να μετατραπούν σε βοσκοτόπια για την εκτροφή ζώων.
· Αγόρασε μόνο ό,τι χρειάζεσαι
Σχεδίασε τα γεύματά σου, φτιάξε λίστα για τα ψώνια σου και απόφυγε παρορμητικές αγορές. Όχι μόνο θα κάνεις λιγότερα σκουπίδια αλλά και θα εξοικονομήσεις χρήματα.
· Αγόρασε βιολογικά προϊόντα
Η βιολογική καλλιέργεια βοηθάει το χώμα να παραμένει υγιές και να διατηρεί την ικανότητά του να συγκρατεί τον άνθρακα. Ψάξε για βιολογικά και θεμιτού-εμπορίου (fare-trade) προϊόντα σε συνοικιακά σουπερμαρκετ και λαϊκές αγορές.
· Ψώνισε τοπικά
Αγοράζοντας τοπικά, μπορείς να υποστηρίξεις τις επιχειρήσεις της περιοχής σου και να μειώσεις το οικολογικό σου αποτύπωμα στον πλανήτη, συμβάλλοντας στη μείωση της εκπομπής ρύπων από τη μείωση των μεταφορών των φορτηγών.
· Διάλεξε λιγότερο εμφανίσιμα τρόφιμα
Επίλεξε φρούτα και λαχανικά με λιγότερο ωραία εμφάνιση και βοήθησε με αυτό τον τρόπο να χρησιμοποιηθεί τροφή που θα κατέληγε στα σκουπίδια. Τα περίεργα φρούτα και λαχανικά συνήθως πετάγονται διότι δεν πληρούν τα αισθητικά κριτήρια αλλά στην ουσία έχουν την ίδια γεύση, αν όχι καλύτερη, με τα γυαλισμένα και λαμπερά.
· Βοήθησε την επιβίωση των ιχθυοπληθυσμών
Διάλεξε περισσότερο είδη ψαριών που είναι σε αφθονία και λιγότερο ψάρια που κινδυνεύουν από υπεραλίευση. Προτίμησε ψάρια της εποχής, του τόπου σου και ενήλικα, αποφεύγοντας την αγορά νεαρών ψαριών που δεν είχαν την ευκαιρία να αναπαραχθούν, συμβάλλοντας στη διατήρηση των ιχθυαποθεμάτων. Αγοράζοντας ψάρια από τον ιχθυοπώλη της περιοχής, υποστηρίζεις την κοινωνική και οικονομική ζωή της τοπικής κοινωνίας. Τέλος, ρώτα για ψάρια «αειφόρου αλιείας». Στην αγορά υπάρχουν ψάρια που φέρουν σήμανση «αειφόρου αλιείας» και αυτό σημαίνει ότι έχουν αλιευθεί πληρώντας συγκεκριμένα κριτήρια βιωσιμότητας.
· Αποθήκευσε σωστά
Όταν αποθηκεύεις τα τρόφιμα στο ράφι, μετακίνησε τα πιο παλιά τρόφιμα μπροστά και τα καινούρια πίσω. Χρησιμοποίησε συσκευασίες που κλείνουν αεροστεγώς για να διατηρήσεις φρέσκα τα ανοιγμένα τρόφιμα στο ψυγείο και κλειστά κουτιά φύλαξης τροφίμων στα ντουλάπια, προς αποφυγή αλλοίωσής τους από έντομα.
· Αγάπησε τα περισσεύματα του φαγητού σου
Μη βιαστείς να πετάξεις ό,τι περίσσεψε! Κατάψυξε μια ποσότητα για επόμενη φορά ή μετάτρεψέ το σε κάποιο άλλο γεύμα για την επόμενη ημέρα. Αν είσαι σε εστιατόριο, όσα λιγότερα παραγγείλεις τόσο το καλύτερο. Ζήτησε μισή μερίδα αν νομίζεις ότι η κανονική μερίδα μπορεί να είναι πολύ μεγάλη και πάρε ό,τι περισσέψει σε πακέτο για το σπίτι. Και πάλι θα εξοικονομήσεις όχι μόνο φαγητό, αλλά και χρήματα.
· Γίνε πιο ευσυνείδητος καταναλωτής
Κάνε μία μικρή έρευνα αγοράς στο διαδίκτυο και αγόραζε τρόφιμα από εταιρίες που ξέρεις ότι εφαρμόζουν αειφόρες παρακτικές και δεν βλάπτουν το περιβάλλον.
Τέλος, το περπάτημα, το ποδήλατο και η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς όχι μόνο θα σε κρατήσουν σε φόρμα αλλά και θα βοηθήσουν να μειώσεις κατά πολύ το οικολογικό σου αποτύπωμα. Άσε το αυτοκίνητο στο σπίτι, όσο πιο συχνά αυτό είναι εφικτό, ή πάρε μαζί σου συνεπιβάτες φίλους και συγγενείς με τον ίδιο προορισμό. Γίνε κι εσύ συμμέτοχος στον αγώνα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση της πείνας παγκοσμίως και μετάδωσε την εμπειρία σου αυτή και στους οικείους σου.
