Σήμερα, παρότι το Σαββατιανό παραμένει με μεγάλη διαφορά η κυρίαρχη ποικιλία, ο αττικός αμπελώνας έχει εμπλουτιστεί με αρκετές καινούριες ποικιλίες σταφυλιού που δημιουργούν ένα πολύ ενδιαφέρον μωσαϊκό.

Για πολλές δεκαετίες ο αμπελώνας της Αττικής ήταν σχεδόν αποκλειστικά αφιερωμένος στο Σαββατιανό, που ομολογουμένως έχει προσαρμοστεί πολύ καλά στις ιδιαίτερες εδαφοκλιματολογικές συνθήκες της. Πολύ μικρότερες φυτεύσεις Ροδίτη και ακόμα μικρότερες της ερυθρής Μανδηλαριάς συμπλήρωναν την εικόνα. Η τελευταία μάλιστα φαίνεται πως είχε μεταναστεύσει από το Αιγαίο τόσο στην Εύβοια, όπου ήταν γνωστή ως Κουντούρα Μαύρη, όσο και στην Αττική, όπου τη χρησιμοποιούσαν κυρίως για τη ροζέ εκδοχή της Ρετσίνας, το περίφημο «κοκκινέλι».
Χρειάστηκε να φτάσουμε στα τέλη του ’70 και τις αρχές του ’80 για να αρχίσουν να εμφανίζονται, δειλά στην αρχή, στα αμπέλια της Αττικής άλλες ποικιλίες σταφυλιού, τόσο κοσμοπολίτικες όσο και ελληνικές. Πρόχειρα θυμάμαι το Κτήμα Χαρλαύτη στη Σταμάτα με το Cabernet Sauvignon και το Chardonnay, τον Γιώργο και την Anne Κοκοτού πάλι στη Σταμάτα, στις πλαγιές της Πεντέλης, με τον κλασικό μπορντελέζικο συνδυασμό Cabernet Sauvignon και Merlot στο Château Semeli, αλλά και τη Ρωξάνη Μάτσα με τις πρώτες φυτεύσεις Μαλαγουζιάς. Μάλιστα το 1990 αναγνωρίστηκε και ένας Τοπικός Οίνος, όπως λεγόταν τότε η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη, αποκλειστικά με Cabernet Sauvignon για την περιοχή Βίλιτσα της Παιανίας, ο οποίος όμως αργότερα ατόνησε. Και μια χαριτωμένη πληροφορία από τα παλιά: το Château Semeli, πιθανότατα το ακριβότερο ελληνικό κρασί προς τα τέλη της δεκαετίας του ’80, στοίχιζε περίπου 1.600 δραχμές, δηλαδή κάτι λιγότερο από 5 ευρώ!
Σήμερα πια, παρότι το Σαββατιανό παραμένει η κυρίαρχη ποικιλία, ο αττικός αμπελώνας έχει εμπλουτιστεί με αρκετές καινούριες ποικιλίες σταφυλιού που δημιουργούν ένα πολύ ενδιαφέρον μωσαϊκό. Σκεφτήκαμε λοιπόν να δοκιμάσουμε αυτές τις «νεοφερμένες» ποικιλίες, όπως τις ερμηνεύουν παλιοί και νέοι οινοποιοί, και να μοιραστούμε τις εντυπώσεις μας μαζί σας.
Οι 20 ετικέτες πέρα από το Σαββατιανό που ξεχωρίσαμε

Αθήρι 2024
Λευκός Ξηρός Οικογένεια Μπουγιούρη
Αιγαιοπελαγίτικη ποικιλία το Αθήρι, μάλλον κρητικής καταγωγής, βρήκε στις πλαγιές του Κιθαιρώνα, στις Ερυθρές, έναν καινούριο τόπο να δείξει την προσωπικότητά του. Χρυσοκίτρινο λαμπερό χρώμα και λεπτά αρώματα, στη γνωστή παλέτα της ποικιλίας, με περάσματα ακακίας, εσπεριδοειδών και μήλου. Μαλακό άγγιγμα στο στόμα, χωρίς αιχμές, ανάλαφρο, με καλό φρούτο και μέσης διάρκειας τελείωμα.
Τιμή: περίπου 6,50

Ασύρτικο 2023
Λευκός Ξηρός Αττική ΠΓΕ Νικολού
Μία ακόμη αιγαιοπελαγίτικη ποικιλία, που βρήκε φιλόξενο έδαφος στον αμπελώνα των Μεσογείων. Διά χειρός του οινολόγου Βασίλη Νικολού, μας δίνει ένα κρασί με λαμπερό λεμονί χρώμα και ευχάριστη μύτη, όπου ξεχωρίζουν αρώματα εσπεριδοειδών, χαμομηλιού και τσακμακόπετρας, μαζί με μια διακριτική αύρα λιβανιού. Στο στόμα δείχνει την ποικιλιακή του ταυτότητα με νεύρο, όγκο, δύναμη και διάρκεια.
Τιμή: περίπου 10 €

Εμείς
Λευκός Ξηρός Επιτραπέζιος Α. & Α. Μάρκου
Ένας μάλλον ασυνήθιστος συνδυασμός που παντρεύει το αυστηρό Ασύρτικο με το αρωματικό λευκό Μοσχάτο, σε ίσες αναλογίες, από την οικογένεια Μάρκου, έρχεται στο ποτήρι μας με ανοιχτόξανθο λαμπερό χρώμα και γλυκιά μύτη, όπου κυριαρχεί το Μοσχάτο, με περάσματα τριαντάφυλλου, αμυγδαλωτού, τάρτας ροδάκινου και γλυκού λεμόνι. Στο στόμα συνδυάζει ζωντάνια με πάχος, φρούτο και καλή διάρκεια.
Τιμή: περίπου 8,50 €

Ονειροπαγίδα Chardonnay
Λευκός Ξηρός Γεράνεια ΠΓΕ Château Kaniaris
Με βασικό όπλο την τιμή του, αυτό το Chardonnay από τις πλαγιές των Γερανείων επιδιώκει την προσοχή μας. Λαμπερό χρυσοκίτρινο χρώμα και μάλλον «ντροπαλή» μύτη, που μόλις αφήνει να διακρίνονται αρώματα ώριμου μήλου, κομπόστας αχλαδιού και ροδάκινου σε φυτικό φόντο. Μαλακό στο στόμα, χωρίς αιχμές, σχετικά ανάλαφρο, με διακριτική οξύτητα και επίγευση μέτριας διάρκειας.
Τιμή: περίπου 8 €

Ροδίτης 2021
Λευκός Ξηρός Αττική ΠΓΕ Άωτον
Ο οινολόγος Σωτήρης Γκίνης προτείνει μια ενδιαφέρουσα εκδοχή του Ροδίτη από σταφύλια νυχτερινού τρύγου, που ζυμώθηκαν με άγριες ζύμες και τη μέθοδο Skin Contact. Βαθύ χρυσό χρώμα, εξελιγμένα αρώματα ξερών φρούτων, μαρμελάδας λεμόνι και αποξηραμένων λουλουδιών. Σχεδόν πληθωρικό στόμα, πολύπλοκο, με όγκο, ώριμο φρούτο, λεπτές τανίνες, οξύτητα ικανή να ισορροπεί το σύνολο και επίγευση μακράς διάρκειας.
Τιμή: περίπου 17,50 €

Ασύρτικο 2023
Λευκός Ξηρός Πλ. Κιθαιρώνα ΠΓΕ Γκίκας
Μοιρασμένη στην Αττική και τη Βοιωτία, η ΠΓΕ των Πλαγιών Κιθαιρώνα φιλοξενεί τους αμπελώνες της οικογένειας του Ανδρέα Γκίκα, απ’ όπου έρχεται αυτή η πολύ ενδιαφέρουσα εκδοχή Ασύρτικου. Ξανθοκίτρινο χρώμα με λεπτές πράσινες πινελιές και αρώματα ορυκτών, εσπεριδοειδών και λουλουδιών. Στο στόμα η λεμονάτη οξύτητα συνδυάζεται με ωραία δομή, πλούτο, φρούτο και διάρκεια.
Τιμή: περίπου 14 €

Μαλαγουζιά 2024
Παλλήνη ΠΓΕ Κτήμα Μάτσα
Η Ρωξάνη Μάτσα φύτεψε πρώτη Μαλαγουζιά στην Αττική τη δεκαετία του 1980, όταν λίγοι πίστευαν στην ελάχιστα γνωστή –τότε– ποικιλία. Σχεδόν 40 χρόνια μετά, προσφέρει μια ελκυστική εκδοχή της με λαμπερό χρυσόξανθο χρώμα και εκφραστική μύτη, με περάσματα λουλουδιών, ροδάκινου, βερίκοκου και κίτρου. Στο στόμα οξύτητα, όγκος, δύναμη και φρούτο συνθέτουν ένα ισορροπημένο σύνολο μακράς διάρκειας.
Τιμή: περίπου 16 €

Gewürztraminer 2024 «Τρεις παράδες»
Κτ. Γ. Κοκοτός Α.Ε.
Καλλιεργημένο σε υψόμετρο 450 μ.,δημιουργεί συνειρμούς με τις αντίστοιχες εκφράσεις της Αλσατίας. Λεμονοπράσινο λαμπερό χρώμα και εκρηκτικό στη μύτη, όπου αναγνωρίζονται τριαντάφυλλα, λουκούμι, ροδόνερο, ροδάκινο, μάνγκο και γλυκό περγαμόντο σε λεπτό φόντο μπαχαρικών. Πυκνό, σχεδόν λιπαρό στο στόμα, με ευπρόσδεκτη οξύτητα και πολύ μακρύ λουλουδένιο τελείωμα.
Τιμή: περίπου 14 €

Ασύρτικο 2024
Λευκός Ξηρός Αττική ΠΓΕ Μυλωνάς
Από τους αμπελώνες στην περιοχή της Κερατέας έρχεται αυτό το Ασύρτικο, που, χωρίς να φτάνει στην αυστηρότητα μιας Σαντορίνης, διατηρεί τα βασικά ποικιλιακά χαρακτηριστικά. Ανοιχτοκίτρινο χρώμα με πρασινωπές ανταύγειες. Αρώματα τσακμακόπετρας, εσπεριδοειδών όπως το κίτρο, βοτάνων και χαμομηλιού. Γεύση γεμάτη, ισορροπημένη, με κοφτερή λεμονάτη οξύτητα, φρούτο και πολύ μακρύ τελείωμα όπου επανέρχονται τα ορυκτά.
Τιμή: περίπου 12 €

Μαλαγουζιά Καλογέρι
Αττική ΠΓΕ Παπαγιαννάκος
Τα μεγάλης ηλικίας κλήματα, η χαμηλή στρεμματική απόδοση και ο πρώιμος τρύγος δίνουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα. Κιτρινόξανθο λαμπερό χρώμα με λίγες πρασινωπές αποχρώσεις και κομψά αρώματα στη μύτη που θυμίζουν αγιόκλημα, καραμέλα λεμόνι, μάνγκο και ανανά σε ελαφρά φυτικό φόντο. Αρμονικό στο στόμα, με λογισμένη οξύτητα, φρούτο, καλή δομή και μνήμες ορυκτών στην επίγευση.
Τιμή: περίπου 13,50 €

479 Ασύρτικο
Λευκός Ξηρός Πλ. Κιθαιρώνα ΠΓΕ Οικογένεια Μπουγιούρη
Ένα Ασύρτικο από τον ιδιόκτητο αμπελώνα των αδελφών Μπουγιούρη, που, εκτός των άλλων, προσφέρει εξαιρετική σχέση τιμής/ποιότητας. Λαμπερό χρυσόξανθο χρώμα και ευχάριστη αρωματική παρουσία όπου πρωταγωνιστούν τα εσπεριδοειδή, τα φύλλα λεμονιάς, το ροδάκινο και η μπανάνα σε διακριτικό φόντο ορυκτών. Ζωηρό στο στόμα, μεσαίου όγκου, με λεμονάτο φρούτο και καλή διάρκεια.
Τιμή: περίπου 6,50 €

Μαλαγουζιά – Ασύρτικο
Αττική ΠΓΕ Οικ. Γεώργα
Πρωτοπόρος της βιολογικής καλλιέργειας, ο Δ. Γεώργας οινοποιεί τα κρασιά του με ελάχιστες παρεμβάσεις. Ο συνδυασμός Μαλαγουζιάς και Ασύρτικου, σε αναλογία περίπου 60/40, δίνει ένα αξιοπρόσεκτο αποτέλεσμα με χρυσοκίτρινο χρώμα και αρώματα που θυμίζουν κομπόστα ροδάκινο, γλυκό λεμόνι, γιασεμί, τσάι και βότανα. Καλοφτιαγμένο σύνολο στο στόμα, με ζωηρή οξύτητα, όγκο, ελάχιστες τανίνες, φρούτο και μακρύ τελείωμα.
Τιμή: περίπου 21 €

Euphoria 2024
Ερυθρωπός ξηρός Επιτραπέζιος Α. & Α. Μάρκου
Αυτό το ροζέ κρασί, που με το φωτεινό τριανταφυλλί χρώμα του παραπέμπει στο δημοφιλές στυλ της Προβηγκίας, προέρχεται από τη συνοινοποίηση των ερυθρών ποικιλιών Αγιωργίτικο (60%) και Syrah (35%) με μια μικρή ποσότητα λευκού Ασύρτικου. Αρωματικά θυμίζει φράουλες, φραγκοστάφυλα και μπανάνα σε ελαφρά ανθικό φόντο, ενώ στο στόμα παρουσιάζεται ήπιο, ισορροπημένο, με διακριτική οξύτητα και φρουτώδη επίγευση.
Τιμή: περίπου 16 €

Sourea 2024
Ερυθρωπός ξηρός Αττική ΠΓΕ Οινοποιείο Νικολού
Η Μανδηλαριά, η δύστροπη ομολογουμένως ερυθρή αιγαιοπελαγίτικη ποικιλία, υπάρχει από παλιά στον αττικό αμπελώνα, όμως πάντα σε μικρές εκτάσεις. Ένα αμπελοτόπι στις πλαγιές του Υμηττού δίνει την πρώτη ύλη γι’ αυτό το παλαιάς κοπής ροζέ με το βαθύ ρόδινο χρώμα και τα αρώματα κόκκινων φρούτων και μπαχαρικών στη μύτη. Στιβαρό και γεμάτο στο στόμα, με ικανή οξύτητα, λεπτές τανίνες και καλή διάρκεια.
Τιμή: περίπου 8,50 €

Concept ροζέ 2024
Ερυθρωπός ξηρός Αττική ΠΓΕ Μυλωνάς
Τα αδέλφια Μυλωνά συνοινοποιούν τη λευκή Μαλαγουζιά -σε ποσοστό 80%- με την ερυθρή Μανδηλαριά από αμπελώνες στη Λαυρεωτική για να δημιουργήσουν ένα ροζέ με φωτεινό σομόν χρώμα, κλάσης Προβηγκίας. Στη μύτη ξεχωρίζουν γιασεμί, ροδάκινο, βερίκοκο, ξύσμα λεμονιού, φραμπουάζ σε λεπτό φυτικό υπόστρωμα. Μεσαίου -παρά κάτι- όγκου στο στόμα, με δροσιστική οξύτητα, φρούτο και καλή διάρκεια.
Τιμή: περίπου 12 €

Οινότρια Γη Syrah – Αγιωργίτικο
Κτ. Κώστα Λαζαρίδη
Από τα κορυφαία δείγματα του αττικού αμπελώνα. Πυκνό και βαθύ κόκκινο χρώμα, σχεδόν μαύρο, με λίγες ιώδεις ανταύγειες. Περίπλοκη αρωματική σύνθεση, με περάσματα μαρμελάδας κεράσι, γλυκό βύσσινο, ξερό σύκο, φραμπουάζ, φρυγανισμένο ψωμί, σάρκα, δέρμα και μαύρο πιπέρι. Έξοχα δομημένο στόμα με αριστοκρατικές τανίνες, πολυπλοκότητα, συμπύκνωση, οξύτητα που ισορροπεί την τονισμένη αλκοόλη, φρούτο και εξαιρετικά επίμονο τελείωμα.
Τιμή: περίπου 45 €

Κτήμα Κοκοτού 2021
Ερυθρός ξηρός Αττική ΠΓΕ Κτ. Γ. Κοκοτού
Έχοντας ξεκινήσει ως Château Semeli στα 80s, υπήρξε το πρώτο υψηλής τιμής -και κλάσης- κρασί από την Αττική, βασισμένο στη «συνταγή» Cabernet Sauvignon – Merlot. Πορφυροκόκκινο χρώμα, σύνθετο μπουκέτο αρωμάτων σε τόνους μαρμελάδας κασίς, ξερού δαμάσκηνου, βιολέτας, μπαχαρικών, βανίλιας και μόκας και αρμονικό στόμα, φινετσάτο, με ευγενικές τανίνες, φρούτο και μακρύ τελείωμα.
Τιμή: περίπου 45 €

Melior 2020
Ερυθρός ξηρός Αττική ΠΓΕ Παπαγιαννάκος
Από ξερικούς αμπελώνες ο Βασίλης Παπαγιαννάκος δημιουργεί αυτό το Merlot που έχει παλαιώσει για 12 μήνες σε δρύινα βαρέλια. Χρώμα πορφυροκόκκινο, με ελάχιστα ίχνη εξέλιξης. Σύνθετο μπουκέτο αρωμάτων, με πρωταγωνιστές γλυκό κεράσι, ξερό δαμάσκηνο, αποξηραμένα λουλούδια, βανίλια και φρυγανισμένο ψωμί. Μεσαίου όγκου στο στόμα, με ευγενικές τανίνες, βάθος, πολυπλοκότητα και ελαφρά θερμό, μακρύ τελείωμα.
Τιμή: περίπου 15 €

Syrah 2023
Ερυθρός ξηρός Αττική ΠΓΕ Κτήμα Μάτσα
Από αμπελώνες της Ρωξάνης Μάτσα, που καλλιεργούνται βιολογικά, έρχεται αυτό το Syrah δεξαμενής, ήπιας παρέμβασης και χωρίς την προσθήκη θειωδών. Βαθύ κόκκινο-ρουμπινί με αρκετές ανταύγειες φρεσκάδας και ελκυστικά αρώματα στη μύτη, που θυμίζουν μαρμελάδα φραγκοστάφυλο, γλυκό βύσσινο και πιπέρι, μαζί με μια αύρα ελιόπαστας και δέρματος. Φρέσκο φρούτο στο στόμα, διακριτική οξύτητα, μαλακές τανίνες, υπόσταση και διάρκεια.
Τιμή: περίπου 16,50 €

Seira # 1
Επιτραπέζιος ερυθρός οίνος Οικ. Γεώργα
Αν και λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας η ποικιλία δηλώνεται εμμέσως, τούτο το φρέσκο Syrah δεν αφήνει αμφιβολίες για την ταυτότητά του. Μέσης πυκνότητας κόκκινο χρώμα στο μάτι, ενώ στη μύτη κεράσι και φραγκοστάφυλο συναντούν την ελιά και το μαύρο πιπέρι. Νεανική ορμή, ίσως και επιθετικότητα στο στόμα, με αισθητές τανίνες και οξύτητα, μέτριο φρούτο και καλή διάρκεια.
Τιμή: περίπου 22 €
Δείτε επίσης
Τα ελληνικά Chardonnay σε 20 ετικέτες που ξεχωρίσαμε