Με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 10,5%, η παγκόσμια αγορά για τις μπάρες ενέργειας προβλέπεται να φτάσει το 2028 στα 29,5 δις δολάρια από τα 13,5 δις δολάρια που ήταν το 2020. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο ήρθαν για να μείνουν, αλλά θα εξακολουθούν να μας θρέφουν τα επόμενα χρόνια. Το ζήτημα είναι να μάθουμε αν πρόκειται απλώς για ακόμα ένα σνακ ή αν πράγματι δίνουν ενέργεια στον οργανισμό και, ακόμα περισσότερο, αν θα μπορέσουν τελικά να αντικαταστήσουν ένα πλήρες γεύμα.
Οι πρώτες μπάρες που ταξίδεψαν στο διάστημα
Οι πρώτες «ενεργειακές μπάρες» παρασκευάστηκαν τον προηγούμενο αιώνα ειδικά για τους αστροναύτες. Τη δεκαετία του 1960, η Pillsbury δημιούργησε τα Space Food Sticks . Σύμφωνα με την συγγραφέα και ιστορικό Natalia Petrzela, είχαν παρασκευαστεί για να μπορούν να τα πάρουν μαζί τους στο διαστημόπλοιο. Αυτός άλλωστε, ήταν ο λόγος που είχαν μεγάλη διάρκεια ζωής και δεν χρειαζόταν να μπουν στο ψυγείο. Το 1969, την παραμονή της ημέρας που θα προσγειωνόταν το Apollo 11 στο φεγγάρι, λανσαρίστηκαν στην αγορά οι πρώτες διατροφικές μπάρες. Το 1970, η Pillsbury κατοχύρωσε το εμπορικό σήμα για τα Space Food Sticks, στη συνέχεια τα τυποποίησε και τα διαφήμισε στους καταναλωτές ως «το διατροφικά ισορροπημένο σνακ μεταξύ των γευμάτων». Το 1971, η αποστολή Apollo 13 συμπεριέλαβε και πάλι τα Space Food Sticks και το μακρινό ταξίδι τους στο διάστημα συνεχίστηκε.
Τα τρόφιμα που δημιουργήθηκαν σε εργαστήριο για να θρέψουν τους αστροναύτες στο διάστημα, γοήτευσαν τους Αμερικανούς και τους οδήγησαν σε ένα κομβικό σημείο αλλαγής της, μέχρι πρότινος, διατροφικής κουλτούρας. Οι foodies τα καλοδέχτηκαν ως σύγχρονα -θρεπτικά τρόφιμα και οι νοικοκυρές βρήκαν κίνητρο για να απελευθερωθούν από την κουζίνα. Τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα θεωρήθηκαν ανώτερης ποιότητας, αποστειρωμένα, ασφαλή και μπορούσαν να καταναλωθούν ως εναλλακτικά των φρέσκων φρούτων και λαχανικών. Μάλιστα, εκείνη την εποχή, η φράση «φτιάχτηκε σε εργαστήριο από επιστήμονες» αποτελούσε ένα ισχυρό εργαλείο μάρκετινγκ.
Οι μπάρες που έδιναν ενέργεια στους αθλητές
Το 1986, ο Καναδός Μαραθωνοδρόμος Brian Maxwell δημιούργησε την PowerBar, μια θρεπτική μπάρα ενέργειας που βοηθούσε τους αθλητές να ανταπεξέλθουν σε αγώνες μεγάλων αποστάσεων χωρίς να ξεμένουν από ενέργεια. Ήταν η μπάρα «ενέργειας» όπως τη γνωρίζουμε μέχρι σήμερα και τελικά, το 2000 πουλήθηκε στη Nestlé έναντι του αστρονομικού ποσού των 375 εκατομμυρίων δολαρίων.
Από τότε έως σήμερα, οι μπάρες ενέργειας εξακολουθούν να αποτελούν μια καλή λύση για τους αθλητές, για όσους ζουν σε γρήγορους ρυθμούς και αναζητούν ενέργεια, για όσους επιθυμούν να χορτάσουν την πείνα τους με καλές εναλλακτικές τροφές ή για όσους αναζητούν υγιεινές επιλογές γευμάτων.
Η τονωτική μπάρα στην Αρχαία Ελλάδα
Από την εποχή του Ηρόδοτου υπάρχουν αναφορές για τα γλυκίσματα που τονώνουν τον ανθρώπινο οργανισμό, δίνοντάς του ενέργεια και δύναμη. Πρόκειται για μια εκδοχή πολύ κοντά στα σύγχρονα παστέλια, τα οποία παρασκευάζονται κυρίως από μέλι και σουσάμι. Αιώνες μετά, αναφέρονται και ως «απαραίτητη και δυναμωτική τροφή» που δεν έλειπε ποτέ από την διατροφή των Σπαρτιατών. Ενώ, στα χρόνια της Κατοχής, πωλούνταν σε τάβλες έξω από τους Σταθμούς των τρένων για να «κρατήσουν» τους ταξιδιώτες καθώς και στα πανηγύρια για να γλυκάνουν τα μικρά παιδιά.
Τι περιέχουν οι μπάρες ενέργειας
Παρότι οι μπάρες ενέργειας κυκλοφόρησαν στο εμπόριο ως «καύσιμα» για αθλητές, σύντομα πέρασαν στην κυρίαρχη κουλτούρα των τροφίμων και των σνακ. Λόγω του μικρού μεγέθους, που συνήθως δεν ξεπερνάει τα 70γρ και της υψηλής θρεπτικής αξίας, αποτελούν την ιδανική λύση για ενήλικες που χρειάζονται ένα γρήγορο και ταυτόχρονα θρεπτικό μίνι-γεύμα που θα τους καλύψει το αίσθημα της πείνας για λίγες ώρες. Τόσο οι γευστικές, όσο και οι θρεπτικές υποσχέσεις που προσφέρουν οι ενεργειακές μπάρες είναι φαινομενικά απεριόριστες. Στο εμπόριο συναντάμε μεγάλη ποικιλία από ενεργειακές μπάρες που απευθύνονται σε διαφορετικά κοινά, κάθε μία με ξεχωριστά γευστικά και θρεπτικά χαρακτηριστικά. Υπάρχουν μπάρες εμπλουτισμένες με πρωτεΐνες ειδικά για αθλητές, ψημένες μπάρες με βάση τα δημητριακά, ωμές μπάρες με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε αποξηραμένα φρούτα, «παραδοσιακές» μπάρες που μοιάζουν με παστέλια ή συκόπαστες, τύπου candy bars που συστήνονται ως λιχουδιές.
Ωστόσο, ειδικά από την έναρξη της πανδημίας και μετά, παρατηρείται μία συνεχώς αυξανόμενη τάση για τρόφιμα καθαρής ετικέτας με υψηλή διατροφική αξία. Οι καταναλωτές αναζητούν μπάρες καθαρής ετικέτας, με λίγα συστατικά, χωρίς άγνωστες λέξεις, πλούσιες σε φυτικές ίνες και βιταμίνες, με ωφέλιμα για τον οργανισμό συστατικά, με εναλλακτικά γλυκαντικά, απαλλαγμένα από χημικά συντηρητικά, τεχνιτούς σταθεροποιητές και φοινικέλαιο. Σημάνσεις που ακολουθούν τις δημοφιλείς τάσεις των τροφίμων, όπως για παράδειγμα «χωρίς γλουτένη», «χωρίς προσθήκη ζάχαρης, «vegan», «row», «χαμηλά λιπαρά», «λίγες θερμίδες», «εμπλουτισμένες με βιταμίνες» καθώς και ειδικές διατροφές όπως PALEO, KETO κα., προσελκύουν ολοένα και περισσότερους καταναλωτές.
Energy Bars Vs Candy Bars
Στα ράφια των υπεραγορών, στα κιόσκια, στα καταστήματα ειδών ντελικατέσεν κυκλοφορούν μπάρες ενέργειας για όλες τις ηλικίες και για όλα τα γούστα. Ωστόσο, λόγω της μεγάλης ποικιλίας υπάρχει πιθανότητα να μπερδέψουμε τις θρεπτικές μπάρες ενέργειας με τα candy bars, δηλαδή τα γλυκίσματα-επιδόρπια σε μορφή και μέγεθος «μπάρας».
Τα candy bars ανήκουν στα γλυκίσματα και δεν έχουν περιορισμούς σε λιπαρά και ζάχαρη. Συνήθως περιέχουν σοκολάτα λευκή ή γάλακτος, φρούτα γλασέ, χρωματιστές γαρνιτούρες, σιρόπι καλαμποκιού, φρουκτόζης ή άλλης μορφής ζάχαρη. Αντίθετα, οι τυπικές μπάρες ενέργειας συνήθως περιέχουν, ενδεικτικά, περίπου 5 γ. λιπαρά, 5 γ. φυτικές ίνες, 20 γ. πρωτεΐνη και δεν ξεπερνούν τις 500 θερμίδες. Η υψηλή περιεκτικότητα σε βρώμη, μέλι, μούσλι, αποξηραμένα φρούτα όπως είναι οι χουρμάδες, τα σύκα και οι φράουλες, καθώς και σπόροι και ξηροί καρποί αποτελούν μια καλή πρόταση για στιγμιαία ενέργεια.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί πριν προβούμε στην αγορά τους. Να διαβάζουμε τις ετικέτες και αν δεν υπάρχουν να ζητάμε περαιτέρω πληροφορίες από το σημείο πώλησης, το οποίο ούτως ή άλλως υποχρεούται να γνωρίζει και να ενημερώνει. Άλλωστε, ο καταναλωτής πρέπει πάντοτε να γνωρίζει και να έχει δικαίωμα επιλογής.
10 μπάρες της αγοράς που ξεχωρίσαμε:
Ωμοφαγικές μπάρες για μικρά παιδιά
Μια νέα καινοτόμα σειρά μόλις κυκλοφόρησε από την εταιρία Nutree που μας έχει μάθει να τρώμε νόστιμες ωμοφαγικές μπάρες σε ευφάνταστους γευστικούς συνδυασμούς. Αυτές οι μπάρες έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα την υγεία και τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών. Απευθύνονται στους γονείς μικρών παιδιών που αναζητούν την ποιότητα σε θρεπτικά σνακ τα οποία συνδυάζουν φρούτα, λαχανικά και βιταμίνες, χωρίς συντηρητικά και άγνωστα πρόσθετα. Είναι νόστιμες, με μαλακή υφή και αρέσουν πολύ στα παιδιά που, όπως γνωρίζουμε, πάντοτε είναι οι πιο απαιτητικοί καταναλωτές. Είναι βιολογικά, raw, έχουν ισχυρισμούς διατροφής και κυκλοφορούν σε 3 γεύσεις: μπράουνι γλυκοπατάτας, μπανάνα-καρότο και κράνμπερι- παντζάρι. Μάθετε περισσότερα στο nutree.gr.
Ωμή Ενεργειακή Μπάρα με Μελάσα & Κακάο
Η ωμή ενεργειακή μπάρα που προτείνει η εταιρία Emelia έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε μελάσα της Emelia, η οποία από μόνη της αποτελεί μια από τις πολυτιμότερες υπερτροφές. Έχει ως βάση τους χουρμάδες, περιέχει αμύγδαλα, ωμό κακάο, σουσάμι, βρώμη, κράνμπερι, κολοκυθόσπορο, ηλιόσπορο, σταφίδα, σύκα και πορτοκάλι. Είναι πλούσια πηγή σιδήρου, δεν περιέχει γλουτένη, δεν περιέχει πρόσθετη ζάχαρη, είναι κατάλληλη για vegan και έχει υπέροχη γεύση. Κυκλοφορεί και σε εκδοχή με φιστικοβούτυρο, εμπλουτισμένη με πρωτεΐνη κολοκυθόσπορου. Περισσότερες πληροφορίες για τη μελάσα EMELIA και τις μπάρες μπορείτε να βρείτε στο Emelia.eu.
Μπάρα μπανόφι με ελληνικό μέλι
Αυτή η μπάρα που στη γεύση θυμίζει μπανόφι, φτιάχτηκε για να «συμπαρασταθεί» σε όσους είναι λάτρεις του διάσημου βρετανικού επιδόρπιου – που παρασκευάζεται με μπανάνα, σαντιγί και καραμέλα – αλλά αναζητούν μια πιο υγιεινή και θρεπτική πρόταση. Είναι χειροποίητη, δεν περιέχει χημικά συντηρητικά και αποτελείται από 45% βρώμη, μπανάνα και ελληνικό ποιοτικό μέλι. Στην ίδια σειρά κυκλοφορεί και η μπάρα με γεύση τσιζκέικ. Παράγονται στην Ελλάδα από την εταιρία με το περήφανο όνομα «ΕΙΜΑΙ ΜΠΑΡΑ» και μπορείτε να την προμηθευτείτε από το www.thinkfit.gr.
Μπάρα με διπλή σοκολάτα
Αυτή η μπάρα με διπλή δόση σοκολάτας απευθύνεται σε όσους δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς την αγαπημένη τους απόλαυση. Περιέχει βασιλικούς χουρμάδες, βιολογική βρώμη χωρίς γλουτένη, βιολογική πρωτεΐνη αρακά, φουντουκοβούτυρο από 100% φουντούκια, αμύγδαλα, καρύδια, σοκολάτα από 100% κακαόμαζα, βιολογικό κακάο, φυτική ίνα βρώμης και βιολογικό θαλασσινό αλάτι. Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και παράγεται στην Ελλάδα από την εταιρία HOLIGREEN. Μάθετε περισσότερα στο www.holigreen.gr.
Λιαστή Ντομάτα – Ελιά – Δυόσμος
Ποιος είπε ότι οι μπάρες πρέπει να είναι μόνο γλυκές; H Neaters τόλμησε να πρωτοτυπήσει παράγοντας αλμυρές μπάρες ενέργειας. Πρόκειται για εναλλακτικά σνακ υψηλής διατροφικής αξίας, πλούσια σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες. Αποτελούνται από όσπρια, βότανα, λαχανικά και εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Ειδικά η μπάρα με λιαστή ντομάτα αποτελείται από οργανικό σιρόπι ρυζιού 35%, νιφάδες βρώμης 28%, μπαλάκια πρωτεΐνης 11%, κολοκυθόσπορο, ταχίνι, εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο 5%, αποξηραμένες ελιές, πάπρικα, μπαχαρικά, λιαστή ντομάτα 1%, αποξηραμένο δυόσμο, αλάτι, εκχύλισμα δενδρολίβανου κα. Κυκλοφορεί σε ακόμη δύο εκδοχές: αρακάς – καλαμπόκι – άνηθος, ρεβίθι – λεμόνι – μαύρο πιπέρι. Μάθετε περισσότερα στο www.neaters.gr.
Superbar με μάκα, hemp και άψητο μέλι
Αυτή η ενεργειακή μπάρα συνδυάζει την παράδοση του παστελιού με υπερτροφές από μέρη εξωτικά. Ενώνει τη δύναμη της ευεργετικής ρίζας μάκα με καταγωγή από το Περού και συνδυάζεται με τη θρεπτική αξία του κράνμπερι. Περιέχει άψητο μέλι (που δεν έχει υποστεί θερμική επεξεργασία), χουρμά, πρωτεΐνη του φυτικού hemp protein, χαρουπόμελο, ηλιόσπορους, σταφίδες, σύκα, αμύγδαλα και τρίμμα από 100% μαύρη σοκολάτα. Πρόκειται για μια χορταστική μπάρα, πλούσια σε ενέργεια, χωρίς προσθήκη ζάχαρης. Παράγεται από την ελληνική εταιρία ΠΑΣΤΕΛΕΙΟΝ και μπορείτε να μάθετε περισσότερα στο www.pasteleion.com.
Μπάρα με ταχίνι και κανέλα
Αυτή η μπάρα έχει φτιαχτεί για τους λάτρεις των καθαρών γεύσεων του ταχινιού χωρίς ιδιαίτερες πολυπλοκότητες. Παράγεται στην Ελλάδα από την Οικογένεια Δασκαλάκη και περιέχει 36% ελληνικό μέλι από τα Καλάβρυτα, βρώμη, 14% ταχίνι, μίγμα δημητριακών (αλεύρι αραβοσίτου, αλεύρι σίτου, αλεύρι ρυζιού, εκχύλισμα βύνης κριθαριού, αλάτι) και κανέλα σε ποσοστό 0,4%. Στη γκάμα των προϊόντων τους θα βρείτε και άλλους συνδυασμούς που περιέχουν φιστικοβούτυρο, πραλίνα φουντουκιού, πρωτεΐνη κακάο με γάλα. Αναζητήστε περισσότερες γεύσεις στο www.daskalakisfamily.gr.
Μπάρα με σοκολάτα και πορτοκάλι
Αυτή η μπάρα που συνδυάζει την πληθωρική γεύση της φλούδας του πορτοκάλιου με την bitter σοκολάτα έχει δημιουργηθεί για να καλύψει αυτό το ιδιαιτέρα φανατικό κοινό. Περιέχει τριμμένη βρώμη 35,7%, ελληνικό μέλι ανθέων 11,4%, ταχίνι ολικής άλεσης, ηλιόσπορους, πούλπα πορτοκάλι 8,6%, σοκολάτα υγείας (περιέχει λεκιθίνη σόγιας), αμύγδαλα, κράνμπερις, ινδική καρύδα και κανέλα. Παράγεται στο Βελεστίνο της Μαγνησίας, από την οικογενειακή επιχείρηση SIA BARS και διατηρείται στο ψυγείο. Ανακαλύψτε περισσότερες γεύσεις και πληροφορίες στο www.siabars.gr.
Μπάρα μελιού με σύκο και αμύγδαλο
Συστήνεται ως «μπάρα μελιού» όπως αλλιώς θα λέγαμε το παστέλι αν θέλαμε να του δούμε από μια πιο σύγχρονη ματιά. Οι μπάρες μελιού έχουν δημιουργηθεί από την Μελισσοκομική Δωδεκανήσου η οποία παράγει και το Μελεκούνι, το διάσημο ΠΓΕ της Ρόδου. Η μπάρα μελιού με σύκο και αμύγδαλο περιέχει 30% σύκο, 30% μέλι, 25% σουσάμι και 14% αμύγδαλο. Στη νέα συλλογή κυκλοφορούν επίσης: Μελεκούνι – μπάρα μελιού με πορτοκάλι και αμύγδαλο, με βρώμη, σταφίδες και ηλιόσπορο, με σύκο και αμύγδαλο, με φιστίκι και λιναρόσπορο, με γκότζι μπέρι και κράνμπερι. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο www.mel.gr.
Μπάρα με βερίκοκο και κάσιους
Είναι γλυκιές, τραγανές, έχουν πλούσια γεύση και αρώματα βερίκοκου. Συστήνονται ως gourmet μπάρες ενέργειας και έχουμε κάθε λόγο να τους πιστέψουμε. Αυτή η φρουτένια και ξηροκαρπάτη μπάρα περιέχει αποξηραμένα βερίκοκα 18%, κάσιους 12%, φιστίκια, αμύγδαλα 15%, διογκωμένο ρύζι και γλυκαίνουν με μέλι 19%. Κυκλοφορούν σε άλλες γεύσεις: καρύδα – χουρμάς – μακαντάμια, σταφίδα – φουντούκι, κράνμπερι – αμύγδαλο, φιστίκι – κράνμπερι, αμύγδαλο – σύκο, φουντούκι – μούρο, φουντούκι – σοκολάτα, ηλιόσπορος – μπλούμπερι, αμύγδαλο – σουσάμι. Αναζητήστε τις στις funky συσκευασίες με το όνομα INSTABAR. Είναι ελληνικές και παράγονται στη Θεσσαλονίκη. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο www.instabar.eu.