Αν βρεθείτε το Πάσχα στη Λάρισα ή αν γενικώς ο δρόμος σάς βγάλει προς αυτήν την όμορφη πόλη, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το Μουσείο Σίτου και Αλεύρου ή αλλιώς Μύλος του Παππά.
Ένα από τα λίγα μουσεία με το συγκεκριμένο αντικείμενο, που δεν θα μπορούσε παρά να βρίσκεται σε μια περιοχή της Ελλάδος με πλούσια παράδοση στα σιτηρά. Ξεναγηθήκαμε στον χώρο από την υπεύθυνη του μουσείου κα Κωνσταντίνα Κόντσα. Το ενδιαφέρον στο εν λόγω μουσείο είναι ότι θα βρείτε πολλά μηχανήματα συλλογής και επεξεργασίας των σιτηρών, ενώ πατώντας κάποια… μαγικά κουμπιά που θα βρείτε στον χώρο μπορείτε να δείτε και πώς δούλευαν τα μηχανήματα.
Το ενδιαφέρον με τον χώρο, όπου στεγάζεται πλέον το Μουσείο είναι ότι λειτούργησε για 90 χρόνια ως πραγματικός μύλος. Ιδρύθηκε το 1892, ενώ το 1988 το εν λόγω βιομηχανικό συγκρότημα πέρασε στα χέρια του δήμου Λάρισας, με σκοπό τη μετατροπή του σε κέντρο πολιτισμού.
Το Μουσείο του Μύλου στεγάζεται στο άλλοτε κεντρικό κτίριο του εργοστασίου και μέσα από τα μηχανήματα που εκθέτει (μια συλλογή τόσο από παλιά δικά του μηχανήματα όσο και από άλλα που έφτασαν στο μουσείο από διάφορους μύλους της περιοχής) μάς μυεί στα μυστικά της βιομηχανικής επεξεργασίας του σιταριού. Μέσα από τα εκθέματα της μόνιμης έκθεσης ο επισκέπτης μπορεί να μάθει τα στάδια της βιομηχανικής επεξεργασίας του σίτου.
Τα στάδια
Πρώτο στάδιο ο καθαρισμός του καρπού από τα περιττά στοιχεία που τον συνοδεύουν από το χωράφι, ο διαχωρισμός του καρπού βάσει μεγέθους και η προετοιμασία του βάσει μεγέθους για την άλεση. Όταν έρχονται από τα χωράφια τα σιτηρά, συγκεντρώνονται στα αμπάρια (κυψέλες) του μύλου, που βρίσκονται ψηλά στο κτίριο. Εκεί υπάρχει η καθαριστική μηχανή, από την οποία περνάει ο καρπός για να ξεχωριστεί από τις πέτρες. Κοσκινίζεται στην κοσκίνα (που φαίνεται στην εικόνα) και προτού πλυθεί στο πλυντήριο περνάει από το τριέρι για να απαλλαχθούν οι καρποί από τα ζιζάνια.
Δεύτερο στάδιο: η άλεση. Αφού καθαριστεί και έρθει στην κατάλληλη υγρασία, το αλεύρι περνά στις κυλινδρομηχανές για να ξεκινήσει η παραγωγή αλεύρων. Ανάλογα με τη ρύθμιση της μηχανής παράγεται αλεύρι ψιλό ή χονδρό, για ψωμί, για άλλες χρήσεις ή σιμιγδάλι.
Το τελικό στάδιο είναι η ομογενοποίηση. Στη μηχανή ανάμειξης ανεβαίνουν με τα αναβατόρια τα μείγματα αλεύρων, ενώ ο χειριστής κανονίζει την ποιότητα και την ποσότητα των αλεύρων που θα αναμειχθούν.
Τα τελικά προϊόντα συσκευάζονται σε σακιά και είτε διατίθενται κατευθείαν στο εμπόριο είτε αποθηκεύονται στις αποθήκες.
Ο φακός του Τάκη Τλούπα
Ενώ ο κάτω όροφος είναι γεμάτος μηχανήματα, στον πάνω θα βρείτε τις φωτογραφίες του Τάκη Τλούπα, ενός φωτογράφου που αποτύπωσε με απόλυτο ρεαλισμό την αγροτική ζωή της Λάρισας, τον θερισμό, το κοσκίνισμα. Οι φωτογραφίες του, σε ασπρόμαυρο φόντο και σε διαστάσεις που σε καθηλώνουν μας ταξιδεύουν σε μιαν άλλη εποχή… H καλλιτεχνική του ματιά μού θύμισε προσωπικά γνωστούς και αγαπημένους πίνακες του Van Gogh.
Στο τέλος της μόνιμης έκθεσης υπάρχει ένα απτικό κομμάτι, όπου ο κόσμος μπορεί να πιάσει προϊόντα που παρασκευάζονται με σιτάρι, όπως πχ τα μακαρόνια, ενώ θα βρει τοποθετημένα σε ράφια συσκευασίες προϊόντων που θα βρει σήμερα στην αγορά της Λάρισας, για να ολοκληρωθεί έτσι το ταξίδι στον χρόνο στους Μύλους.
Περιοδική έκθεση: Κοστούμια θεάτρου στο Μουσείο
Αυτό το διάστημα, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να βρεθεί μπροστά σε έναν διάλογο με επιλεγμένα θεατρικά κοστούμια από το βεστιάριο του Θεσσαλικού Θεάτρου, το οποίο άλλωστε στεγάζεται στον πολυχώρο των Μύλων Παππά. Την επιμέλεια της έκθεσης έχει αναλάβει η υπεύθυνη του Μουσείο Αλεύρου και Σιτηρών, κα Κωνσταντίνα Κοντσα. Τα κοστούμια έχουν επιλεγεί με σκοπό να συνομιλούν με το μουσειακό αντικείμενο δίπλα στο οποίο βρίσκονται. Ωστόσο στον πάνω όροφο, υπάρχουν δυο εκθέματα που πραγματικά κλέβουν την παράσταση. Πρώτο είναι το εμβληματικό κοστούμι της νεράιδας από την παιδική θεατρική παράσταση Πινόκιο. Το δεύτερο είναι το φόρεμα που φορούσε η Λυδία Κονιόρδου ως Κλυταιμνήστρα στις Χοηφόρες του Ευρυπίδη (1992) Εμβληματικό και αγέρωχο, τραβάει τα βλέμματα και τη φανταζόμαστε να το φοράει στη σκηνή!… Η έκθεση φιλοξενείται μέχρι και τις 30 Απριλίου.
info
Μύλος Παππά, Μουσείο Αλεύρων και Σιτηρών, Γεωργιάδου 53, Λάρισα
Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Κυριακή 10.00-14.00 και Τετάρτη-Παρασκευή 18.00-21.00
Τηλ. 2410530083